ارزیابی اثر‌بخشی توان‌بخشی شناختی بر تحمل‌ناپذیری بلاتکلیفی، کاهش مشکلات خواندن و عملکرد خواندن کودکان دارای اختلال یادگیری

هدف پژوهش حاضر ارزیابی اثر‌بخشی درمان توان‌بخشی شناختی بر عملکرد خواندن، مشکلات خواندن و تحمل‌ناپذیری بلاتکلیفی بود. روش پژوهش شبه آزمایشی و از نوع پیش‌آزمون-پس‌آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانش‌آموزان مبتلا به اختلال یادگیری اختصاصی همراه با نقص در خواندن دختر پایه چهارم ابتدایی دبستان‌های شهر همدان در سال 99-1398 بود که 30 نفر از آنها با نمونه‌گیری در دسترس انتخاب‌ و به‌صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل گمارش شدند. برای گروه آزمایش به مدت یک ماه (در هفته 2 جلسه 45 دقیقه‌‌ای) برنامه توانبخشی شناختی اجرا گردید. گروه کنترل در این مدت، آموزشی دریافت نکرد. عملکرد خواندن با آزمون خواندن و نارساخوانی (نما)، مشکلات خواندن توسط جدول سنجش مشکل و نوع آن (سمن) و تحمل‌ناپذیری بلاتکلیفی توسط پرسشنامه تحمل‌ناپذیری بلاتکلیفی فریستون و همکاران(1994) سنجیده شد. برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از آزمون تحلیل کوواریانس چندمتغیره استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که بین میانگین متغیرهای عملکرد خواندن، مشکلات خواندن و تحمل‌ناپذیری بلاتکلیفی دو گروه آزمایش و کنترل تفاوت معناداری وجود داشت (0.05>p). لذا، درمان توان‌بخشی شناختی می‌تواند ابزار مفیدی برای افزایش عملکرد خواندن و کاهش مشکلات خواندن و عدم بلاتکلیفی در دانش‌آموزان دارای اختلال یادگیری اختصاصی همراه با نقص در خواندن باشد.

evaluating the effectiveness of cognitive rehabilitation on uncertainty intolerance, reducing reading problems and reading performance of children with learning disability

the purpose of present study was to evaluate the effectiveness of cognitive rehabilitation therapy on reading performance, reading problems and uncertainty intolerance. the research method was quasi-experimental and of pretest-posttest type with a control group. the statistical population of the study includes all students with special learning disabilities with reading defects in the fourth grade of elementary school in hamadan primary in the academic year 2019-2020, 30 of them were selected by convenience sampling and randomly assigned to two experimental and control groups. a cognitive rehabilitation program was implemented for the experimental group for one month (2 sessions of 45 minutes per week). the control group did not receive training during this period. reading performance was measured by the reading and dyslexia test (nama), reading problems were measured by the table of problems and its type (saman), and uncertainty intolerance was measured by the uncertainty intolerance questionnaire (friston et al., 1994). multivariate analysis of covariance test was used to analyze the data. the results of the research showed that there was a significant difference between the experimental and controls groups in reading performance, reading problems and reducing uncertainty, for mean (p<0.05). therefore, cognitive rehabilitation therapy can be a useful tool to increase reading performance and reduce reading problems and uncertainty in students with special learning disabilities with reading disabilities