ناحیه بندی اقلیمی جنوب و جنوب‌غرب ایران با رویکرد برنامه‌ریزی منطقه‌ای

در این پژوهش، پهنه‌بندی اقلیمی منطقه‌ جنوب و جنوب‌غرب ایران بر اساس روش‌های آماری چند متغیره صورت گرفته ‌است. برای این منظور از15 پارامتر اقلیمی در 30 ایستگاه هواشناسی محدوده مورد نظر استفاده شده است. با انجام میان یابی، آرایه‌ای به ابعاد ایجاد گردید که ردیف‌های‌ آن مبین مکان و ستون‌‌ها نمایانگر متغیرهای اقلیمی می‌باشند. اجرای تحلیل عاملی بر روی آرایه مزبور نشان داد که اقلیم محدوده مورد مطالعه تحت تاثیر سه عامل بارش، دما و رطوبت می‌باشد که 90درصد پراش داده‌ها را تبیین می‌نمایند. عامل بارش بیشینه پراش داده‌ها را تبیین و بیشینه وزن آن در امتداد کوه‌های زاگرس با‌ آرایش شمال‌غربی - جنوب شرقی گسترش دارد. عامل دما بیش از 30درصد پراش داده‌ها را تبیین نموده و بیشینه وزن آن در مناطق کم ارتفاع دامنه جنوبی‌غربی ارتفاعات زاگرس قرار دارد. عامل رطوبت 10 درصد از پراش را تبیین و آرایش مکانی بار‌ این عامل در مناطق ساحلی گسترش دارد. در نهایت با بهره‌گیری از روش تحلیل خوشه‌ای سه پهنه اقلیمی متمایز شناسایی شد. این نواحی اقلیمی عبارت‌اند از: ناحیه گرم و مرطوب که بخش بیشتری از کرانه‌های خلیج‌فارس و استان خوزستان را در بر می‌گیرد؛ ناحیه گرم و خشک و کم بارش که بخش‌های جنوب شرق محدوده مورد مطالعه را شامل می‌شود و ناحیه سرد و پربارش که شمال ارتفاعات زاگرس (بخش های زیادی از استان های یاسوج، شهرکرد، قسمت های شمالی خوزستان، لرستان و ایلام) را شامل می‌شود. به‌منظور ارزیابی نتایج حاصل از تحلیل خوشه‌ای، از روش‌های تحلیل ممیزی و آزمون تفاضل‌گیری استفاده گردید. نتایج آزمون‌های صحت سنجی در پهنه‌بندی نشان داد که 7/97‌درصد از اعضای گروه‌ها به طور درست جایابی شده‌اند.