مدل سازی، پیش بینی و بررسی روند بارش در ایستگاه های منتخب استان فارس

پیش بینی فرایندهای آب و هوایی ابزار مناسبی در اختیار مدیران حوضه های مختلف قرار می دهد، تا با در نظر گرفتن این پیش بینی ها، سیاست های آینده را در جهت بهینه نمودن صرف هزینه ها و امکانات بهره وری حداکثر طرح ریزی کنند. پیش بینی بارش برای اهداف مختلفی نظیر برآورد سیلاب، خشکسالی، مدیریت حوضه آبریز، کشاورزی و ... دارای اهمیت بسیاری است. هدف این تحقیق مدل سازی و پیش بینی بارش در ایستگاه های مورد مطالعه استان فارس و بررسی روند بارش در این ایستگاه ها می باشد. مقطع زمانی مورد مطالعه یک دوره 33 ساله است که بین سال های 1389- 1356 واقع گردیده است و ایستگاه های شیراز، آباده، فسا و لامرد را شامل می شود. در این تحقیق سه روش باکس جنکینز، تجزیه و هلت وینترز مورد استفاده قرار گرفته اند و با توجه به میزان خطای پیش بینی سه روش، مناسب ترین مدل برای پیش بینی بارش هر ایستگاه انتخاب شد و در نهایت وجود روند مورد بررسی قرار گرفت. نتایج بدست آمده با توجه به مقایسه خطای بین سه روش، مدل مناسب برای پیش بینی بارش ایستگاه شیراز باکس جنکینز می باشد. مدل مناسب برای پیش بینی بارش ایستگاه لامرد، برای داده های ماهانه و فصلی با توجه به مربعات خطای مدل پیش بینی، روش تجزیه می باشد. پیش بینی بارش ماهانه ایستگاه آباده روش تجزیه و بارش فصلی باکس جنکینز بهترین مدل می باشد. برای پیش بینی بارش ماهانه و فصلی ایستگاه فسا با توجه به میزان خطای پیش بینی روش باکس جنکینز انتخاب شد. با بررسی روند بارش ماهانه، فصلی این چهار ایستگاه با روش من کندال و سنس استیمیتور نتایج زیر بدست آمد: روند بارش فصلی ایستگاه لامرد نشان می دهد بین چهار فصل، روند فصل پاییز در سطح اطمینان 95 درصد نزولی می باشد. در سطح اطمینان 95 درصد در فصل زمستان روند بسیار ضعیف کاهشی مشاهده می شود. فصل بهار و تابستان روند افزایشی بارش نشان می دهد. روند از نظر ماهانه نیز بررسی شد، در ماه های خرداد و تیر روند افزایشی و در ماه فروردین روند افزایشی ضعیفی مشاهده می شود و در ماه های آذر و بهمن روند کاهشی در سطح اطمینان 95 درصد وجود دارد. روند در ایستگاه شیراز در بین سری های ماهانه، فصلی فقط در سطح اطمینان 95 درصد روند کاهشی ضعیفی در بارش ماه اردیبهشت مشاهده می شود و در فصول و ماه های دیگر هیچ روندی مشاهده نشد. روند بارش در ایستگاه آباده تنها فصل زمستان دارای روند در سطح 95 درصد است که جهت روند آن کاهشی می باشد و یک روند افزایشی ضعیف در تابستان وجود دارد و بارش سایر فصول فاقد روند می باشد. در بین دوازده ماه فقط اسفند ماه است که دارای روند ضعیف کاهشی در سطح 95 درصد می باشد. در ایستگاه فسا نیز روند قابل توجه ای مشاهده نمی شود؛ تنها در ماه اسفند در سطح اطمینان 99 درصد روند نزولی در میزان بارش مشاهده می شود و سایر ماه ها و فصول هیچ گونه روند خاصی مشاهده نشد.