تحلیلی جغرافیایی پیرامون اثرگذاری کالبد مناطق شهری بر ایجاد جرم نمونه موردی: سکونتگاه های غیررسمی مشهد

احساس امنیت یکی از نیازهای روحی انسان و از مهم ترین شاخص های کیفیت فضا است. رویداد جرایم از نظر مکان، زمان و نحوه شکل‌گیری همیشه تصادفی نیست، بلکه اغلب تا حدی به ساختار و ویژگی‌های محل جرم بستگی دارد. همانطور که مجازات مجرم و بزهکار یک ضرورت اجتماعی است، پیشگیری از جرم نیز یک الزام بحساب می آید. هدف از انجام این پژوهش بررسی و سنجش نحوه اثرگذاری بافت های نامناسب و فرسوده شهر مشهد بر وقوع جرم می باشد. روش تحقیق در این مطالعه توصیفی- تحلیلی است، که برای گردآوری اطلاعات از روش‌های میدانی و اسنادی کمک گرفته شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که پهنه های مذکور به لحاظ فراوانی وقوع بسیاری از جرایم به نسبت جمعیت، بالاترین رتبه را در شهر مشهد به خود اختصاص داده اند. مناطق دارای بافت ناکارآمد و حاشیه ای نسبت به کل مشهد، در جرایم سرقت، مواد مخدر و اعتیاد رتبه اول را دارند، که این امر نشان از بالابودن میزان جرم و بزه در این مناطق دارد. جرایمی که در پهنه های مورد مطالعه به وقوع می پیوندد، به لحاظ میزان اهمیت و شدت (میزان مجازات)، نسبت به جرایم رخ داده در سایر مناطق شهر در رتبه ی بالاتری قرار دارند. همچنین با تقسیم ویژگی های اصلی پهنه های اسکان غیر رسمی در مشهد به سه دسته کالبدی، جمعیتی و اجتماعی و با تکیه بر نظریه های ارایه شده درباره انحرافات اجتماعی و رابطه مجرم و مکان، می توان علل بالا بودن میزان جرم در این بافت ها را عوامل کالبدی، جمعیتی و اجتماعی خاص این پهنه های فضایی در شهر مشهد دانست.