ارزیابی و اولویت‌بندی ریسک‌های موجود در پروژه‌های زیرساختی منطقه ای مبتنی بر روش مشارکت عمومی- خصوصی (ppp) با استفاده از ترکیب تکنیک های تصمیم گیری چند معیاره فازی (مطالعه موردی: آزادراه)

از مهمترین شاخص های توسعه اقتصادی در یک کشور برنامه ریزی منطقه ای جهت ساخت پروژه های زیربنایی می باشد. قراردادهای مشارکت عمومی- خصوصی (ppp)، راهکاری مناسب برای غلبه بر محدودیت ها در اختیار دولت ها قرار می دهد، اما به دلیل پیچیدگی ها، مدت زمان طولانی و عدم قطعیت های بالا، این روش قراردادی ریسک های زیادی را به همراه دارد. از اینرو هدف اصلی تحقیق شناسایی، ارزیابی و اولویت بندی مهمترین ریسک های موجود در پروژه های ppp با مطالعه موردی در پروژه های آزادراهی ایران می باشد. در مقاله حاضر، با مطالعه عمیق ادبیات تحقیق و بکارگیری روش دلفی، مهمترین ریسک های پروژه های مشارکت عمومی – خصوصی، شناسایی شدند سپس آنالیز کیفی جهت تعیین ریسک های با اهمیت انجام و مدل ارزیابی ریسک با استفاده از ترکیب تکنیک های تصمیم گیری چندمعیاره فازی توسعه داده شده است. نتایج تجزیه و تحلیل کمی ریسک با استفاده از روش fahp نشان داد که ریسک های سطح اول در هفت رده مختلف از جمله ریسک اقتصادی و تامین مالی، ساخت، عملیاتی، قانونی، سیاسی، سایر ریسک ها و ریسک های دولتی به ترتیب بیشترین تاثیر را در این نوع پروژه ها به خودشان اختصاص داده اند. همچنین، نتایج رتبه بندی زیرمعیارها نشان داد که هزینه های تامین مالی بالا، کیفیت عملکرد و استانداردها، عدم زیرساخت های پشتیبانی بیشترین تاثیر را در این پروژه ها دارند. سرانجام، نتایج شاخص شباهت ftopsis نشان داد که طبق نظر کارشناسان پروژه، پروژه های a (آزادراه اصفهان - شیراز)، b (آزادراه سلفچگان - اراک) و c (آزادراه خرم آباد - اراک) به ترتیب تاثیرپذیری بیشتری را از ریسک‌ها داشته‌اند.

assessing and prioritizing risks in regional infrastructure projects based on public-private partnership (ppp) method using a combination of fuzzy multi-criteria decision making techniques (case study: freeway)

regional planning for infrastructure projects is among the most crucial indicators of a country's economic development. public-private partnership (ppp) contracts offer a viable solution to address the constraints faced by governments. however, due to their complexities, extended durations, and high uncertainties, this contractual approach introduces a plethora of risks. therefore, the primary objective of this research is to identify, evaluate, and prioritize the key risks associated with ppp projects, using freeway projects in iran as a case study. in this article, through an in-depth exploration of existing research literature and the implementation of the delphi method, the most significant risks inherent in public-private partnership projects were identified. subsequently, a qualitative analysis was conducted to discern these crucial risks, and a risk assessment model was developed by employing a fusion of methodologies, specifically integrating fuzzy multi-criteria decision-making techniques. quantitative risk analysis results, utilizing the fahp method, reveal that risks across seven distinct categories—economic and financial, construction, operational, legal, political, miscellaneous, and governmental—take precedence and exert the most substantial influence on projects of this nature. furthermore, the ranking of sub-criteria demonstrated that factors such as high financing costs, performance quality and standards, and the absence of support infrastructure exert the most pronounced impacts on these projects. ultimately, outcomes from the ftopsis similarity index underscore the experts' perspective on project vulnerability, with projects a (isfahan-shiraz freeway), b (salfchegan-arak freeway), and c (khorramabad-arak freeway) being deemed more susceptible to risks.