برنامه‌ریزی و بررسی اثرات تغییر اقلیم بر توسعه کشاورزی ایران؛کاربرد تکنیک برنامه‌ریزی ریاضی مثبت (pmp)

تغییرات اقلیمی به عنوان چالشی غیرقابل اجتناب جنبه های مختلف زیست طبیعی و انسانی را تحت تاثیر خود قرار می دهد. یکی از بخش هایی که وابستگی بسیار شدیدی به این گونه تغییرات دارد بخش کشاورزی است. تاثیرپذیری این بخش و بالتبع توسعه آن از این تغییرات به معنای تغییر در تولید و در پی آن قیمت محصولات و درآمد کشاورزان بوده و برنامه ریزی در این زمینه را ضرورت می بخشد. در این مطالعه با استفاده از داده های مربوط به تولید پنج محصول عمده زراعی ایران و همچنین داده های آب و هواشناسی طی سال های 1394-1379 به بررسی تاثیر اثرات تغییر اقلیم بر توسعه کشاورزی ایران و نحوه ی برنامه ریزی مناسب جهت مواجهه با این تغییرات پرداخته شده است. از این رو با در نظر گرفتن چهار سناریوی اقلیمی متفاوت و با استفاده از روش برنامه ریزی ریاضی مثبت (pmp) این هدف جهت 20 سال بررسی شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد دو سناریوی تغییر توامان اقلیم و تغییر اقلیم به ترتیب بیشترین اثر را بر شاخص های مورد بررسی داشته اند. بر اساس این نتایج در سناریوهای 1 الی 4 به ترتیب سطح زیرکشت 1965.8، 1416.14، 1972.9 و 1414.7 هزار هکتار، متوسط درآمد خالص 12853.6، 10842.9، 12879.1 و 10837.52 میلیارد تومان و قیمت متوسط هر تن محصولات 8.07، 9.9، 8.06 و 9.91 میلیون تومان خواهد بود. برنامه ریزی جدی و فوری در زمینه مدیریت آب، تغییر در برنامه ریزی های کلان مدیریت کشاورزی و تغییر در سیاست گذاری های بخش اقتصاد کشاورزی از جمله پیشنهادهایی است که جهت سازگاری با تغییرات اقلیمی و مدیریت اثرات منفی آن بر توسعه کشاورزی ارائه شده است.

Planning and Studying the Effects of Climate Change On Iran’s Agricultural Development; Application Techniques Positive Mathematical Programming (PMP)

Climate change as an unavoidable challenge affects many different natural and human aspects and requires serious planning in this regard. One of the sectors that is heavily dependent on such changes is the agricultural sector and its development. The impact of this sector and, consequently, the development of these changes means a change in production and hence the price of farmers’ products and incomes, and requires planning in this regard. In this study, using data on the production of five major crops in Iran and also data on weather and climate during the period of 13941379, the impact of climate change on Iranian agricultural development and its proper planning to address these changes has been addressed. Therefore, considering four different climate scenarios and using a positive mathematical programming approach, this goal has been investigated for 20 years. The results of the research show that the two scenarios of climate change and combined climate variability and climate change have the most effect on the indexes studied. According to these results, in the scenarios 14, the area under cultivation is 1965.8, 1416.14, 1972.9 and 1414.7 thousand hectares respectively, the average net income is 12853.6, 10842.9, 12879.1 and 10873.52 billion Toman. The average price per tonne of products will be 8.07, 9.9, 8.06 and 9.91 million Toman.Therefore, for managing climate change and reducing its negative impacts on agricultural development, suggestions such as urgent and urgent planning for water management, changes in macroeconomic management planning and changes in policy making in the agricultural economy are one of the suggestions is to adapt to climate change and manage its negative impacts on agricultural development.