ارزیابی عملکرد پژوهشگران، دانشگاه‌ها و موسسات پژوهشی در زمینه‌ی آموزش مهندسی ایران بر اساس شاخص‌های تحلیل شبکه‌های اجتماعی

پژوهش حاضر با بهره‌مندی از شاخص‌های تحلیل شبکه‌های اجتماعی به مطالعه‌ی شبکه‌ی هم‌تالیفی پژوهشگران، دانشگاه‌ها و موسسات پژوهشی در حوزه‌ی آموزش مهندسی ایران پرداخته است. پژوهش حاضر از نوع کاربردی بوده و از شاخص‌های علم‌سنجی و تحلیل شبکه‌های اجتماعی استفاده کرده است. جامعه‌ی این پژوهش از 444 مقاله تالیفی فارسی تشکیل شده که طی سال‌های 1378 تا 1393 در فصلنامه‌ آموزش مهندسی ایران منتشر شده است. ماتریس هم‌تالیفی شبکه با استفاده از نرم‌افزار راور ماتریس و ترسیم و تحلیل شبکه‌های هم‌تالیفی با استفاده از نرم‌افزارهای شبکه‌های اجتماعی یو.سی.آی.نت و وی.او.اس.ویوور انجام شده است. بررسی عملکرد پژوهشگران نشان داد که بیش‌ترین تعداد مقالات تالیفی در شبکه‌ی هم‌تالیفی پژوهشگران به محمود یعقوبی (20 مقاله)، جلال حجازی (15 مقاله)، غلامحسین دانشی (15 مقاله)، حسین معماریان (15 مقاله) و پرویز دوامی (14 مقاله) اختصاص یافت. تحلیل عملکرد انفرادی پژوهشگران بر اساس شاخص‌های مرکزیت درجه، بینیت و نزدیکی بیان‌گر این است که محمود یعقوبی، پرویز دوامی و جلال حجازی را می‌توان اثرگذارترین پژوهشگران شبکه‌ی هم‌تالیفی فصلنامه آموزش مهندسی برشمرد. هم‌چنین مطالعه‌ی عملکرد دانشگاه‌ها و موسسات پژوهشی نشان داد که دانشگاه‌های صنعتی شریف، شیراز و دانشگاه تهران به ترتیب با تولید 65، 58 و 57 مقاله از نظر شاخص تولید علمی در رده‌های اول تا سوم قرار دارند. براساس شاخص‌های مرکزیت درجه، مرکزیت بینت و مرکزیت نزدیکی نیز دانشگاه‌ صنعتی شریف، دانشگاه شیراز، دانشگاه تهران و دانشگاه آزاد اسلامی را می‌توان اثرگذارترین دانشگاه‌ها در زمینه‌ی آموزش مهندسی ایران به حساب آورد. کلیدواژه‌ها: تحلیل شبکه‌های اجتماعی، شبکه‌ هم‌تالیفی، شاخص‌های مرکزیت، فصلنامه آموزش مهندسی ایران.

Performance Evaluation of the Iranian Researchers, Universities and Research Institutions in the Engineering Education Using Social Network Analysis

This research used a scientometirc approach and social network analysis indices to investigate the coauthorship network between Iranian researchers, universities and research institutions in Iran’s engineering education field.  The corpus of the study included 444 articles published in Persian in the Iranian Journal of Engineering Education from1999 to 2014. The network coauthorship matrix was drawn using a RavarMatrix; and then two types of social network software, UCINET and VOSviewer, were utilized for data analysis. The productivity index results revealed that the largest number of articles were written by M. Yaghobi (20 articles), J. Hejazi (15 articles), GH. Daneshi (15 articles), H. Memarian (15 articles) and P. Davami (14 articles). Moreover, based on centrality indices of the Iranian Journal of Engineering Education researchers like M. Yaghobi, P. Davami and J. Hejazi were assumed to play leading roles in the coauthorship network. In terms of the scientific productivity index, Sharif University of Technology (65 articles), Shiraz University (58 articles), and University of Tehran (57 articles) achieved the highest ranks.In addition, based on indices of degree centrality, between ness centrality, and closeness centrality, universities like Sharif University of Technology, Shiraz University, University of Tehran, and Islamic Azad University were the most effective universities in terms of scientific productivity in the Iranian Journal of Engineering Education.