عوامل موثر بر نمره گذاری پایانی ارزشیابیهای آموزشی در آموزش عالی

ارزشیابی پیشرفت تحصیلی فراگیران به عنوان حلقه پایانی نظام یادگیری در هر نظام آموزشی و دررشته های فنی ـ مهندسی برای تربیت دانش آموختگانی کارآمد از اهمیت بسیاری برخوردار است. این پژوهش با هدف شناسایی و تفسیر عوامل موثر بر تغییر نمرات استادان در پایان ترم تحصیلی انجام شد. به این منظور ابتدا بر اساس طرحی تفسیری مطالعه ای کیفی انجام شد و 22 مصاحبه با استادان رشته های فنی ـ مهندسی دانشگاههای مازندران و گلستان انجام شد. مصاحبه ها از طریق روش تحلیل محتوا و کدگذاری باز و محوری مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند و به مقوله‌بندی داده‌های گردآوری شده پرداخته شد. نتایج نشان داد شش مولفه مصلحت اندیشی، سطحی نگری، نجات بخشی، رودربایستی، جهت گیری سیاسی، و بی تفاوتی می تواند به عنوان عوامل موثر بر نمره گذاری استادان مشارکت کننده در پژوهش شناسایی شود. این مقوله ها نشان داد نظام ارزشیابی با تساهل و تسامح برخی از استادان با بی معنایی وبی عدالتی رو به رو است. زیرا با تغییر نمره از جانب آنان، نظام ارزشیابی معنای واقعی خود را از دست می دهد. سپس با روش زمینه یابی به آزمون اطلاعات از طریق پرسش نامه پرداخته شد. نمونه پژوهش در بخش کمّی شامل 131 عضو هییت علمی رشته های فنی ـ مهندسی دانشگاههای مازندران و گلستان بود. تحلیل داده های کمّی با استفاده از شاخصهای آمار توصیفی، آزمونt تک نمونه ای و آزمون w (برای تعیین وزن عوامل) انجام شد. نتایج نشان داد تمام شش مولفه بر رفتار نمره گذاری استادان تاثیر معناداری دارند. مصلحت اندیشی (45/0)،‌ سپس سطحی نگری (28/0) و نجات بخشی (24/0) به ترتیب دارای بیشترین وزن در بین عوامل بودند.