مفاهیم فیزیک از دیدگاه دانشمندان ایرانی قدیم

تاریخ مفاهیم فیزیک بررسی طبیعت و پدیده‌های طبیعی است. در این مقاله دیدگاههای چندین نفر از دانشمندان قدیمی ایرانی، که در طول سده‌های متمادی در خطه جغرافیایی به ایرا‌ن‌زمین منسوب به پژوهشهای وسیعی دست زده و مطالب بسیاری نوشته‌اند، در باره مفاهیمی مانند ماده، مکان، زمان، حرکت، نور (شامل توجه به ابزار اپتیکی و پدیده‌های بازتاب و شکست نور، رنگین‌کمان و ... )، و موضوعاتی مانند نجوم و اخترشناسی (شامل ساخت اسطرلاب، زیج‌شناسی، رصدخانه و .... )، تقویم و گاهشماری، صوت و موسیقی، اندازه‌گیری (نظیر زمان‌سنجی، وزن و ترازو، چگالی، و ....)، زلزله، هوا (تشکیل باران و برف، رعد و برق، صاعقه و ...) و مغناطیس ارایه شده است. این مفاهیم و موضوعات صرفاً از دیدگاه فیزیک امروز و طبیعیات عصر قدیم نقل شده است. این در حالی است که دانشمندان ایرانی آن عصر عمدتاً فیلسوف بوده‌ و مفاهیم یادشده را در بسیاری از موارد با دیدگاه فلسفه و از منظر یک فیلسوف مطرح کرده‌اند. امید است که توانسته باشیم نقش فرهنگ و تمدن قدیم ایران‌زمین را در فیزیک و طبیعیات تا حدودی برای دانش‌پژوهان کشورمان روشن کرده باشیم.