تربیت مهندسان t-شکل برای حفاظت و بهره‏برداری از منابع آب

نیروی انسانی متخصص، مهم‏ترین ظرفیت مورد نیاز برای مواجهه با بحران‏هاست. ناپایداری کمی و کیفی منابع آب و تشدید روزافزون کم ‏آبی، به یکی از بزرگ‏ترین چالش‏ های محیط زیستی کشور تبدیل شده و زیست ‏پذیری بخش‏هایی از کشور را به مخاطره انداخته است. عده‏ای از متخصصان رویکرد فن‏ سالارانه توسط فارغ‏ التحصیلان رشته ‏های مرتبط با مهندسی آب را از عوامل موثر بر شکل‏ گیری و تداوم بحران آب در کشور می‏دانند. در این مقاله، توانمندی‏هایی که یک مهندس آب برای مواجهه با چالش‏هایی که امروز داشته باشد، بررسی و نقاط ضعف نظام آموزشی موجود در کشور در تقویت این توانمندی‏ها، نیز مورد بررسی قرار گرفته است. بر اساس بررسی‏های انجام‏شده، برنامه ‏های آموزشی مهندسی آب در برخی از دانشگاه‏های پیشرو در سایر کشورها به سمت تربیت متخصصان t-شکل اصلاح شده است. این نوع از متخصصان در زمینۀ خاص مهندسی آب دارای دانش عمیق هستند و در سایر زمینه‏ های تخصصی مرتبط، سطح محدودی از اطلاعات دارند که آنها را برای کار در گروه‏ های کاری با تخصص‏ های مختلف توانمند می‏کند. علاوه بر این، متخصصان t-شکل درک بهتری از ارتباطات همبستی بین سامانه‏ های آب، غذا، انرژی، محیط زیست و اقلیم دارند و برای مدیریت و راهبری نیز توانمند شده ‏اند. در این تحقیق ضمن تبیین اجزای دانشی شخصیت حرفه‏ای t-شکل، نحوه طراحی برنامه های آموزشی برای تربیت چنین مهندسانی تبیین شده است. دستاوردهای این تحقیق می‏تواند در ارتقای برنامه ‏های آموزشی مهندسی آب در کشور مورد استفاده قرار گیرد.

training t-shaped engineers for water resources utilization and conservation

expert manpower is the most important capacity needed to face crises. qualitative and quantitative unsustainability of water resources and growing water scarcity has become one of the country’s biggest environmental challenges and has endangered the livability of parts of the country. some experts consider the technocratic approach by the graduates of water engineering related fields as one of the factors influencing the formation and continuation of the water crisis in the country. in this article, the abilities that a water engineer must have to face today’s challenges are examined and the weaknesses of the existing educational system in the country in strengthening these abilities are examined. based on the surveys, water engineering education programs in many leading universities in other countries have been modified to train t-shaped specialists. this type of specialists have deep knowledge in the specific field of water engineering and in other related technical fields, they have a limited level of information to work in teams with different specializations, as well as to understand the interrelationships between water, food, energy, environment and climate systems. furthermore, t-shaped professionals have better understanding of nexus relationships between water, food, energy, environment, and climate systems and have been empowered for management and leadership. in this research, while explaining the knowledge components of the t-shaped professional personality, the way to design educational programs for the training of such engineers are explained. the findings of this research can be used for improvement of water engineering education programs in universities in iran.