رویکردی جایگزین برای ارزیابی کیفیت در آموزش مهندسی: پیمایش مواجهه دانشجویان با زندگی دانشگاهی

ارزیابی مستمر کیفیت آموزش مهندسی، یکی از ضرورت‌های ارتقای کیفیت نظام آموزش مهندسی است. با وجود تاکیدات ملی و بین‌المللی بر ارزیابی درونی و برونی در آموزش عالی، هنوز استفاده از این رویکرد در نظام آموزش مهندسی ایران متداول نشده است. یکی از دلایل این امر، پیچیدگی و زمان‌بر بودن اجرای این رویکرد است. اما می‌توان رویکردهای جایگزین که سهولت بیشتری برای اجرا دارند، استفاده کرد. از جمله این رویکردها پیمایش مواجهه دانشجویان با زندگی دانشگاهی است. در این رویکرد، به دو سوال اصلی پاسخ داده می‌شود: (الف) فعالیت‌های دانشجویان در محیط دانشگاهی و به‌ طور کلی محیط‌های یادگیری چیست و کیفیت آنها چگونه است؟ و (ب) نهادهای دانشگاهی برای ارتقای یادگیری دانشجویان، چه اقداماتی انجام می‌دهند؟ در راستای به‌کار بردن رویکرد یادشده، یک طرح تحقیق به روش توصیفی-تحلیلی با هدف ارزیابی مواجهه دانشجویان با زندگی دانشگاهی در دانشکده‌های فنی و مهندسی کشور اجرا شد. جامعه مورد مطالعه، دانشجویان دانشکده‌های فنی و مهندسی وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و کشور بود. داده‌های لازم از طریق پرسش‌نامه و انتخاب نمونه از کل نظام آموزش مهندسی کشور گردآوری شد. نتایج نشان داد که سطح مشارکت فعال تحصیلی دانشجویان فنی مهندسی مطلوب نیست. علاوه ‌بر آن، تعامل دانشجویان با هیئت‌ علمی دارای ضعف جدی است و دانشجویان، تجربه خیلی رضایت‌بخشی از آموزش‌های دانشگاهی ندارند. همچنین، سطح یادگیری آنان از مطلوبیت مورد انتظار برخوردار نیست. و بالاخره، دانشجویان بر این باورند که دانشگاه به طور مطلوب دانش و مهارت‌های آنها را برای ورود به بازار کار ارتقا نداده است.

an alternative approach to quality assessment in engineering education: student engagement survey approach

continuous assessment of the quality of engineering education is one of the necessities of improving the quality of the engineering education system. despite national and international emphasis on internal and external evaluation in higher education, the use of this approach has not yet been a common practice in iranian engineering education system. one of the reasons for this is the complexity and time-consuming implementation of this approach. but one can use alternative approaches that are easier to implement. among these approaches is the survey of student engagement at university life. in this approach, two main questions are answered: (a) what are the activities of students in the university environment, and learning environments in general, and what is their quality?; and (b) what measures academic institutions take to enhance student learning? towards applying the above-mentioned research, a descriptive-analytical research project was carried out with the aim of conducting a survey of student engagement at the engineering colleges of the country. the population under study was the students of engineering colleges affiliated to the ministry of science, research and technology. the necessary data was collected through a questionnaire administered to a sample selected from the entire engineering education system of the country. the results showed that the level of active academic participation of engineering students is not favorable. in addition, the interaction of students with academic members is rather weak and engineering students do not have a very satisfactory experience of university education. also, their learning is not at the level that expected. finally, students believe that the university has not improved their knowledge and skills to the level that they could enter the labor market.