معناشناسی، هستی‌شناسی و خاستگاه کثرت تحلیلی در حکمت متعالیه

جستار حاضر، بنیانی از سامانه معرفتی حکمت متعالیه را در حوزه هستی شناختی آشکار می سازد: «کثرت تحلیلی». کثرت تحلیلی، از جایگاه حیاتی در حکمت صدرایی برخوردار است، به گونه ای که مباحثی چون رابطه وجود و ماهیت، ماده و صورت، جنس و فصل، جوهر و عرض و ... متاثر از آن است. مسالۀ اصلی این جستار تحلیل معنایی کثرت تحلیلی و تعیین جایگاه معرفتی و هستی شناختی آن است. کثرت تحلیلی از نگاه صدرا کثرت برآمده از معانی و مفاهیم متعددی است که عقل با تحلیل عقلانی از وجود واحد درمی یابد. تصریحات صدرا بر نفس الامری بودن کثرت تحلیلی حکایت دارد. از مبانی پیدایش و توسعه این کثرت می توان به مساله اتحادی وجودی و امکان تحقق موجودات کثیر به وجود واحد اشاره داشت.