حدوث و تکامل جوهری در نفس و بدن جنین در علم‌ البدن و علم‌ النفس سینوی

کیفیت حدوث نفس در بدن، یکی از مهمترین مسائل علم النفس فلسفی است. نظریۀ حدوث روحانی نفس مع البدن در بیان رسمی به ابن سینا انتساب یافته است. این نظریه بدین معناست که بعد از کامل شدن بدن، نفس مجرد به بدن تعلق می گیرد. اما سوال اینجاست که در اینصورت از ابتدای تشکیل نطفه تا مراحل رشد بدن جنین، چه نفسی این بدن ناقص را تدبیر می‌‌کرده ‌است؟ حکمایی مانند فخررازی، ملاصدرا و شارحین نوصدرایی مانند حسن‌زاده آملی، معتقدند از نظر ابن‌سینا، نفس پدر تدبیر بدن را در آن مرحله به‌ عهده داشته است که در اینصورت این نظر با اشکالات و نقدهایی مواجه خواهد شد. این پژوهش با نگاهی دوباره یه این نظریه با مهم شمردن نقش علم البدن سینوی و با استفاده از همان عبارات مورد استناد این حکیمان در طبیعیات شفا، می‌خواهد اثبات کند که مبدا حدوث نفس، در نطفۀ جنین ایجاد می شود. همچنین این پژوهش نشان می دهد که استفادۀ ابن سینا از مفهوم استکمال به عنوان حرکت تدریجی در توجیه کیفیت و مراحل رشد در انسان تنها با  تکامل در جوهر قابل تبیین می باشد. در نتیجه با استفاده از مبانی سینوی در طبیعت بدن و علم النفس تلاش می شود تا به اثبات فرضیۀ حدوث و تکامل جوهری در نفس و بدن جنین پرداخته شود تا با این خوانش از حدوث نفس، بتوان اشکالات وارد بر نحوه تدبیر جنین را رفع نمود.

creative and substantial evolution of embryo's soul and body in avicenna`s view

the quality of soul’s origination in body is one of the most important issues in philosophy of mind. the theory of soul’s spiritual origination along with body, has been assigned to avicenna in the official statement. therefore, which soul will manage this imperfect body? scholars such as fakhr razi, mulla sadra, and neo-sadraian commentators such as hassanzadeh amoli believe that, according to avicenna, father’s soul was in charge of body at that stage.this study, by looking at this theory again, by considering important role of avicenna’s body knowledge and using the same expressions quoted by these sages, in the book of healing, wants to prove how the origin of the embryo’s soul arises in the sperm. also, in the justification of the quality of growth in humans, according to the avicenna, the gradual movement called the concept of evolution has been used, which can be explained only by evolution in substance in the stages of growth. using these principles, this article tries to prove the hypothesis of origination and substantial evolution in the embryo’s soul and body, so that with this reading of the soul’s origination, to solve the problems affecting the way the embryo is managed by.