هستی شناسی رنگ بر مبنای سنت تفکر فلسفه اسلامی

اکثر فلاسفۀ اسلامی، وجودِ عینی رنگ راحتمی فرض کرده اند و نسبت به اصلِ هستیِ رنگ و مسائل پیرامون آن، فلسفه ورزینکرده اند. بنابراین، لازم به نظر می رسد که «هستی شناسیِ رنگ» فیلسوفان گذشته دوباره موردبازنگری قرار گیرد. پژوهش حاضر، از برخی جهات می تواند شباهت هایی به آثار دیگر داشته باشد، امّا تفاوت اساسی کار در سبکِ توجه و ساختار بررسی هستی‌شناسی رنگ با توجه به دیدگاه مهم‌ترین فیلسوفان اسلامی است در اینکه آیا رنگ موجود است؟ و در صورت وجود، خارجی است یا ذهنی و اینکه آیا رنگ می‌تواند هم وجود ذهنی داشته باشد و هم خارجی؟ نظرات فیلسوفان اسلامی را می‌توان در دو گروه جای داد: گروه اول؛ خارج گریان. گروه دوم؛ غیر خارج گرایان. در ارزیابی این دو نظر قدر مسلم آن است که انسانِ درک کنندۀ رنگ، حداقل نمی تواند وجود درک خود از رنگ را منکر شود؛ بنابراین، سوال از اینکه آیا رنگ موجود است؟ برای کسانی که درک رنگی دارند، بی معنی خواهد بود پس تنها کسانی که هیچ نوع درکی از رنگ نداشته باشند، شاید بتوانند سوال کند که؛ آیا رنگ موجود است؟ با این مقدمات نتیجه می گیریم که وجودِ رنگ (چه عینی و خارجی یا ذهنی و درونی)، پیش فرض بدیهی بررسی آن خواهد بود و ما تنها می توانیم از حالات و نوعِ وجودی آن، گفتگو کنیم. از طرف دیگر قایل شدن به خارجی بودن رنگ و یا ذهنی بودن آن یا هر دوی آنها، دارای لوازمی است که لازمه آن لوازم، ایجاد سوالات جدید است که خود می تواند نوآوری پژوهش لحاظ شود.

Ontological Study on the Color According to Islamic Philosophical Tradition

The majority of Muslim philosophers assumed certainly the objective existence of color and they did not present any philosophical analysis regarding its very nature and other problems related to it. Therefore, it seems necessary that the past philosophers’ views about “the ontology of color” should be reviewed. The present research can resemble to other works in some aspects, but the main difference is put on the style of consideration and framework for the ontological study on color among most important Muslim philosophers regarding the following questions “Does color exist?” and if the answer is positive, whether it is objective or subjective? Or is it possible for color to be both objective and subjective? Muslim Philosophers’ views can be categorized in two groups: First; Objectivists. Second; NonObjectivists. Evaluating these two views leads certainly to, at least, the conclusion that it is impossible to deny the perception of color by the person who perceives the color. Therefore, the question of “Does color exist?” by those who have colorful perception is nonsense, hence only those who have no perception of color are justified to ask: “Does color exist?” After this introduction we conclude that the existence of color (whether objective and external or subjective and internal) is the obvious presupposition of its analysis and we can only discuss its states and kind of existence. On the other hand, accepting color to be objective or subjective or both, requires preconditions which themselves need conditions of creating new questions which itself can be considered as the innovation of this study.