پیشگویی رفتار تفکیک زباله در دانش‫ آموزان مقطع ابتدایی شهرستان خرم ‫آباد: کاربردی از تئوری رفتار برنامه ‫ریزی ‫شده

زمینه و هدف: امروزه تفکیک و بازیافت زباله به عنوان یک روش موثر در مدیریت مواد زائد و نقش گروه دانش‫آموزان به‫ دلیل جلب مشارکت والدین، دارای اهمیت بسزایی است. لذا این مطالعه با هدف بررسی پیشگویی‫کننده‫های رفتار تفکیک زباله در دانش آموزان مقطع ابتدایی شهرستان خرم آباد بر اساس تئوری رفتار برنامه‫ریزی شده انجام گرفت.روش کار: مطالعه حاضر یک مطالعه  مقطعی- تحلیلی بود که در طول سال تحصیلی 1400-1399 بر روی 200 نفر از دانش آموزان مقطع ابتدایی شهرستان خرم آباد صورت گرفت. نمونه گیری به صورت چند مرحله ای و از 8 مدرسه ابتدایی سطح شهر انجام شد. اطلاعات از طریق پرسشنامه پایا و روا شامل آگاهی (9 سوال) و سازه های تئوری رفتار برنامه‫ریزی شده (26 سوال) جمع آوری و تجزیه و تحلیل آماری با استفاده از آزمون‌های من- ویتنی و رگرسیون خطی انجام گردید.یافته ها: میانگین سن دانش آموزان  0/84±10/22 سال و مادران آنها 5/43±36/44 سال بود. میزان آگاهی و سازه های تئوری رفتار برنامه ریزی شده در دانش آموزان دختر و پسر تفاوت معنی داری نداشت. میانگین رفتار تفکیک زباله 0/70±2/37 (از 4) مشاهده شد. بر اساس مدل رگرسیون کنترل رفتاری درک شده و سن دانش آموزان به میزان 18 درصد بیشترین قدرت پیشگویی رفتار تفکیک زباله در دانش آموزان را داشتند.  نتیجه گیری: بر اساس یافته های حاضر مشخص گردید که دانش آموزان علیرغم داشتن آگاهی و نگرش مثبت از عملکرد ضعیفی در رفتار تفکیک زباله ها برخوردار بودند، لذا طراحی مطالب آموزشی بر اساس نیازسنجی انجام شده به خصوص یافتن عواملی که مانع از بروز رفتار بودند و تاکید برنامه های آموزشی بر آنها، از اهمیت زیادی برخوردار است.  

prediction of waste separation behavior in elementary school students of khorram abad city: an application of the theory of planned behavior

background & objectives: waste separation and recycling have become crucial in managing waste materials, especially with the involvement of parents and student groups. as such, a study was conducted to investigate the predictors of waste separation behavior in elementary school students of khorram abad, based on the theory of planned behavior.methods: this is an analytical cross-sectional study that was carried out on 200 primary school students in khorram abad during the academic year of 2020. the sampling was done in a multi-stage manner from eight elementary schools in the city. the study collected information through a reliable and valid questionnaire that included knowledge (nine questions) and theory of planned behavior (26 questions). statistical analysis was conducted using mann-witney and linear regression.results: the age of the students and their mothers had a mean of 10.22±0.84 and 36.44±5.43, respectively. there was no significant difference between the level of knowledge and constructs of the tpb and behavior among male and female students. the average waste separation behavior was observed to be 2.37±0.70 (out of 4). using the regression model of perceived behavioral control and the age of students, it was found that 18% had the highest power to predict the behavior of waste separation in students.conclusion: after analyzing the data, it was concluded that although students had a good understanding and attitude towards waste separation, their performance was still inadequate. to improve this, it is crucial to conduct a thorough needs assessment to identify any obstacles preventing proper waste separation behavior. these findings should be prioritized and emphasized in educational materials and programs.