بررسی عوامل دموگرافیک، الگو و وضعیت تغذیه سالمندان مراجعه‌کننده به پایگاه‌های سلامت شهر خدابنده در سال 1399

زمینه و هدف: در دوران سالمندی بی‌اشتهایی و تغییرات وزن شایع است. تعیین وضعیت تغذیه نشانگر مناسبی برای ارزیابی سلامت سالمندان به شمار می‌رود. ازاین‌رو پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل دموگرافیک، الگو و وضعیت تغذیه سالمندان مراجعه‌کننده به پایگاه‌های سلامت شهر خدابنده در سال 1399انجام گرفت.‏روش کار: مطالعه حاضر به صورت مقطعی بر روی 365 نفر از سالمندان تحت پوشش مراکز بهداشتی درمانی شهرستان خدابنده انجام شد. با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی ساده از سامانه سیب وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی نمونه‌ها انتخاب شدند. ابزار جمع‌آوری اطلاعات پرسشنامه اطللاعات دموگرافیک، شاخص‌های تن‌سنجی و وضعیت تغذیه با استفاده از پرسشنامه ارزیابی مختصر تغذیه‌ای (mna) و پرسشنامه الگوهای غذایی، از سامانه سیب جمع‌آوری گردید. اطلاعات با استفاده از نرم افزار spss-18 و سطح معنی داری 5 درصد تجزیه‌ و تحلیل شد.یافته‌ها: نتایج نشان داد 49.3 درصد از سالمندان مرد و 50.7 درصد زن بودند و میانگین سنی 7.2±71.1 سال بود. شاخص توده بدنی زنان بیشتر از مردان بود (3.8±26.0 در مقابل 4.5±28.3 (kg/m^2)) بود (p=0.001). اغلب سالمندان روند کاهش متوسط مصرف غذا و کاهش وزن ناخواسته طی 3 ماه گذشته نداشتند. وضعیت مصرف میوه روزانه در 25.4 درصد سالمندان و مصرف شیر و لبنیات در 26.3 درصد به ندرت یا هرگز گزارش شد. اضافه وزن و الگوی تغذیه‌ای نامطلوب در حدود 10 درصد و اضافه وزن با الگوی تغذیه‌ای متوسط تا مطلوب در حدود 11 درصد از سالمندان مشاهده شد. همچنین 22.2 درصد سالمندان دارای شاخص bmi طبیعی با الگوی تغذیه‫ای نامطلوب بودند. حدود 2 درصد سالمندان نیز مبتلا به سوء تغذیه بودند.نتیجه‌گیری: نتایج نشان داد اگرچه سالمندان مورد بررسی روند کاهش مصرف غذا و کاهش وزن ناخواسته نداشتند اما الگوی تغذیه‌ای آنها خصوصاً در مصرف سبزیجات، میوه، شیر و لبنیات مطلوب نبوده و عادت‫های تغذیه‌ای نامطلوبی همچون استفاده از نمک سر سفره، مصرف فست فودها و روغن‌های نامطلوب نیز در سالمندان مشاهده گردید. از این‫رو لازم است با توجه به آمار بالای سالمندان در معرض خطر سوء تغذیه و اهمیت تغذیه سالم در ارتقا سطح سلامت و بهبود شرایط زندگی، برنامه‌ریزی برای این قشر آسیب‌پذیر مورد توجه ویژه قرار گیرد و به سلامت تغذیه‌ای سالمندان به صورت یک اولویت پرداخته شود. 

survey the demographic factors, pattern amd nutritional status of elderly referring to the health centers of khodabandeh city in 2020

background & objectives: in the old age, anorexia and weight changes are common. determining the nutritional status is a suitable indicator for evaluating the health of the elderly. therefore, the present study was conducted with the aim of investigating the demographic factors, pattern and nutritional status of the elderly who referred to the health centers of khodabande city in 2020.methods: the present study was conducted cross-sectionally on 365 elderly people covered by health care centers in khodabande city. samples were selected using simple random sampling method from the sib system of the ministry of health and medical education. the data collection tool of the demographic information questionnaire, anthropometric indicators and nutritional status was collected using the mini nutritional assessment (mna) questionnaire and the food patterns questionnaire from the sib system. the data was analyzed using spss version 18 software and a significance level of 0.05.results: the results showed that 49.3% of the elderly were men and 50.7% were women, and the average age was 71.1±7.2 years. the body mass index of women was higher than that of men (26.0±3.8 vs. 28.3±4.5 (kg/m2)) (p=0.001). most of the elderly did not have a trend of average reduction in food consumption and unwanted weight loss in the last 3 months. daily fruit consumption was reported in 25.4% of the elderly and milk and dairy consumption in 26.3% was rarely or never reported. overweight and unfavorable nutritional pattern were observed in about 10% and overweight with moderate to favorable nutritional pattern in about 11% of the elderly. also, 22.2% of the elderly had a normal bmi index with an unfavorable nutritional pattern. about 2% of the elderly were malnourished.conclusion: the results showed that although the studied elderly did not have a trend of reducing food consumption and unwanted weight loss, their nutritional pattern was not optimal, especially in the consumption of vegetables, fruits, milk and dairy products, and they had unfavorable nutritional habits such as using table salt, consuming fast foods and oils. unfavorable was also unfavorable in the elderly. therefore, considering the high number of elderly people at risk of malnutrition and the importance of healthy eating in improving the health level and improving living conditions, it is necessary to pay special attention to planning for this vulnerable group and to address the nutritional health of the elderly as a priority.elderly, nutritional status, health database