بررسی تاثیر برنامه آموزش سلامت مبتنی بر الگوی فرانظری بر ارتقاء فعالیت بدنی فرزندان بیماران مبتلا به پرفشاری خون و دیابت

زمینه و هدف: کاهش فعالیت بدنی در دهه های گذشته، بروز بیماری های دیابت و پرفشاری خون را در جوامع بشری افزایش داده است. هدف از انجام این تحقیق تعیین تاثیرآموزش بر ارتقاء فعالیت فیزیکی فرزندان بیماران پرفشاری خون و دیابت مبتنی بر تئوری فرانظریه ای بود.روش کار: این پژوهش، یک مطالعه مداخله ای از نوع کارآزمایی بالینی بود که حجم نمونه مورد نیاز را با توجه به نوع مطالعه، اهداف و فرضیات تحقیق 179 نفر از فرزندان، مبتلایان به بیماریهای پرفشاری خون و دیابت تحت پوشش مراکز بهداشتی درمانی روستایی شهرستان فیروزآباد تشکیل میدادند که به روش نمونه گیری چند مرحله ای انتخاب شدند. پس از نیاز سنجی آموزشی طی سه جلسه آموزشی دو ساعته با شیوه های مختلف، محتوای آموزشی برای گروه آزمون اجراء شد. جهت تحقق اهداف و به منظور ارزشیابی مداخله صورت گرفته قبل و شش ماه بعد از آموزش پرسش نامه ای که روایی و پایایی آن ثابت شده بود؛ تکمیل گردید. داده ها با استفاده از spss18، آمار توصیفی، و آزمون های تی، همبستگی، خی دو و من ویتنی تحلیل شدند.یافته ها: میانگین سنی افراد در گروه شاهد17.57 ±41.43 و در گروه آزمون 15.85±41.65 بود. وضعیت تاهل در دو گروه از نظر آماری اختلاف معنیداری داشت. در بعد موازنه و تعادل در تصمیم گیری انجام فعالیت فیزیکی قبل از مداخله افرادی که در مراحل پیش تفکر و تفکر بودند. در بین دو گروه شاهد و آزمایش اختلاف آماری معنی داری وجود نداشت ولی پس از مداخله در مراحل تفکر، عمل و نگهداشت اختلاف آماری معنی داری بین دو گروه وجود داشت . بعد از مداخله میانگین نمره فرآیند شناختی رفتاری و خود کارآمدی در مراحل تفکر، عمل و نگهداشت اختلاف آماری معنی داری بین دو گروه داشت و میانگین نمرات گروه آزمایش بیشتر از گروه شاهد بود (0.05>p).نتیجه گیری: برنامه مداخله ای بر پایه مدل های فرانظری، سبب پیشرفت و ارتقای فعالیت بدنی در فرزندان بیماران گردید و پیشنهاد می شود که برنامه عملی در سطح جامعه برای همه فرزندان اجراء گردد.

The Effect of Health Education Program Based on Trans Theoritical Model on Promotion of Physical Activity among Children of Patients with Hypertension and Diabetes

Background objectives: Low physical activity during the past decades has increased incidence of diabetes and hypertension in human societies. The aim of this study was determination of the impact of education based on TransTheoretical Model on promotion of physical activity among children of patients with hypertension and diabetes.Methods: According to the type of the study, objectives and research hypotheses 179 children's of patients with hypertension and diabetes (under coverage of rural health centers in Firuzabad) were selected for this interventional clinical trial research using multistage sampling method. After educational need analysis, case group was trained within three twohour sessions using different practices. To achieve objectives and assess the intervention effects, a questionnaire, that its validity and reliability were already verified, was completed before and after 6 months of training courses. Data were analyzed by descriptive statistics, ttest, Chisquare, correlation and Mamwhitney tests using SPSS18 software.Results: Mean age of the individuals was 41.43 ±17.57 in control group and 41.65 ±15.85 in case group. Marital status was significantly different in two groups. On decisionalbalance and before the intervention, no significant differences were observed in physical activity between case and control groups who were in the process of precontemplation and contemplation. However, in contemplation, action and maintenance stages there were significant differences between two groups after the intervention. After the intervention, there were significant differences in average scores of cognitivebehavioral process and selfefficacy between two groups in contemplation, action and maintenance stages; the average scores in cases being higher than the controls (p<0.05).Conclusion: The intervention program based on Trans Theoritical Model caused progress and promotion in physical activity of patients rsquo; children. It is recommended to implement practical program at the community level for all of the children.