نوع حسابرس و چسبندگی حق‌الزحمه حسابرسی

با ایجاد تغییر ساختار در بازار حسابرسی ایران (آزادسازی بازار حسابرسی)، تاکنون تاثیر نوع حسابرس (دولتی و خصوصی) بر چسبندگی حق‌الزحمه حسابرسی بررسی نشده‌است. بنابراین، هدف این پژوهش، بررسی تاثیر نوع حسابرس بر چسبندگی حق‌الزحمه حسابرسی می‌باشد. تحلیل آماری طبق داده‌های استخراجی تعداد 311 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران و فرابورس ایران طی سال‌های 1391 تا 1399 (1753 سال-شرکت) انجام شده است. برای آزمون و بررسی فرضیه‌های پژوهش، نتایج حاصل از رگرسیون چندگانه مورد تجزیه‌و‌تحلیل قرار گرفتند. یافته‌ها حاکی از آن است که سازمان حسابرسی تمایل بیشتری به کاهش حق‌الزحمه (در زمان تغییرات کاهنده) نسبت به افزایش حق-الزحمه (در زمان تغییرات فزاینده) دارد. همچنین، از نتایج حاصل از آزمون‌های اضافی دریافتیم که بطور کلی در ایران چسبندگی حق‌الزحمه رو به پایین کمتر از چسبندگی حق‌الزحمه رو به بالا می‌باشد که نشانه‌هایی از وجود نرخ‌شکنی در بازار حسابرسی ایران می‌باشد. چنین نتایجی حاکی از آن است که پرداختن به موضوع چسبندگی حق‌الزحمه حسابرسی ارزشمند می‌باشد، چراکه حق‌الزحمه حسابرسی از جمله مباحث موردمناقشه حرفه حسابداری می‌باشد. شواهد حاکی از نقش مهم نوع حسابرس (دولتی یا خصوصی) در چسبندگی حق‌الزحمه حسابرسی می‌باشد.

auditor type and audit fee stickiness

with this structural change in the audit market of iran, the effect of the auditor type (governmental and private) on the audit fee stickiness has not been investigated so far. therefore, in this research, we seek to investigate the effect of auditor type on audit fee stickiness. in order to answer the research question (does the type of auditor, i.e. public or private, have an effect on the stickiness of audit fees?),the data of 311 firms listed on the tehran stock exchange and the otc market (fara bourse) is extracted and analyzed for the period 2012-2020 (1,753 firm-years). to test and check research hypotheses, the results of multiple regression were analyzed. the results of the data test indicate that in companies with a government audit institute, compared to companies with a private auditor, the downward audit fee stickiness is lower than the upward audit fee stickiness. in other words, the audit organization has a greater tendency to reduce the audit fee (at the time of decreasing changes) than to increase the fee (at the time of increasing changes). moreover, additional tests indicate that, in iran, downward fee stickiness is generally lower than upward fee stickiness, which indicates the existence of lowballing in the iranian audit market. these findings highlight the value in addressing the issue of audit fee stickiness, as audit fee is a controversial topic in the accounting profession. the evidence indicates the important role of the type of auditor (governmental or private) in the audit fee stickiness.