توسعه الگوی حسابداری پایداری مبتنی بر نظریه زمینه بنیان

تغییر و توسعه ایجادشده در حسابداری نشان‌دهنده دو نگرش فکری مستقل است. در رویکرد اول، نگرش فلسفی در مورد فرآیند و نقش پاسخگویی سازمان‌ها و چگونگی ارتباط آن‌ها با توسعه پایدار را مطرح می‌کند و عنوان می‌شود که این عوامل، از جمله عواملی هستند که در حرکت سازمان‌ها به سمت پایداری موثرند. رویکرد دوم، توجه به چشم‌انداز مدیریت در ارتباط با شرایط و ابزار متنوع و موثر در جهت پایداری سازمان است. در حال حاضر شرایط علی، مداخله‌گر و زمینه‌ای، راهبردها و پیامدهای حسابداری پایداری مورد بررسی و کنکاش نگرفته است. بنابراین در این پژوهش تلاش شده است تا الگوی حسابداری پایداری شرکت‌ها به روش نظریه‌پردازی زمینه بنیان و همچنین با رویکرد علی از طریق مدل یابی ساختاری طراحی گردد. این پژوهش به‌وسیله مصاحبه با افراد خبره در حوزه مبانی نظری حسابداری پایداری، سازه های محیطی و روانشناختی و حوزه بازار سرمایه اجراشده و با انجام 16 مصاحبه در سال 1400 به روش نمونه‌گیری گلوله برفی به اشباع رسیده است. همچنین از ابزار پرسشنامه استانداردشده نیز در پاسخ به سوال اصلی پژوهش استفاده گردیده است. نتایج حاصل از پژوهش نشان دادند مهم‌ترین شرایط علی که موجب تقویت حسابداری پایداری می‌شوند، به ترتیب عبارت است از عوامل و الزامات محیطی، اخلاق درحسابداری، رعایت سیاست‌ها، روش‌ها و قوانین، شفاف کردن فعالیت‌های حسابداری، افشای اطلاعات سازمانی، افشاء مسئولیت اجتماعی، مشوق‌های محیطی، فشارهای محیطی و ویژگی‌های سیاسی. همچنین طبق نظر خبرگان ویژگی‌های حاکمیت شرکتی، ویژگی‌های ساختاری شرکت، ویژگی‌های رفتاری مدیران و تعهدات انگیزشی نیز عوامل مداخله‌ای برای الگوی حسابداری پایداری در نظر گرفته می‌شوند.

development of sustainability accounting model at the industry level

change and development created in accounting reflects two independent intellectual attitudes. in the first approach, the philosophical approach to the process and the role of accountability of organizations. accordingly, in this approach, accounting concepts are designed on a completely new accounting system and are effective in promoting the sustainability strategy of organizations. the second approach is to pay attention to the management perspective in relation to various conditions and effective tools for the sustainability of the organization. at present, the causal, intervening and contextual conditions, strategies and consequences of sustainability accounting have not been studied. therefore, in this research, an attempt has been made to design the accounting model of companies’ sustainability through contextual theory and also with a causal approach through structural modeling. this research has been carried out by interviewing experts in the field of theoretical foundations of profit management, environmental and psychological structures and capital market and by conducting 16 interviews in 1400 by snowball sampling method has been saturated. also, a standardized questionnaire was used to answer the main research question. the results showed that the most important causal conditions that strengthen sustainability accounting are environmental factors and requirements, accounting ethics, compliance with policies, methods and rules, transparency of accounting activities, disclosure of organizational information, disclosure of social responsibility, incentives, respectively. environmental, environmental pressures and political characteristics. according to experts, corporate governance characteristics, structural characteristics of the company, behavioral characteristics of managers and motivational commitments are also considered as intervention factors for the sustainability accounting model.