سبک های تصمیم گیری و قضاوت در برآورد ارزش منصفانه؛ اثر چارچوب ذهنی

حسابداری در هسته خود قضاوت وتصمیم‌گیری اشخاص مانند سرمایه‌گذاران، مدیران و حسابرسان را موردتوجه قرار می‌دهد. قضاوت در حسابداری عموماً به صورت پیش‌بینی وضعیت آتی یا ارزیابی وضعیت فعلی و مبهم یک رویداد می‌باشد. ارزش منصفانه، ازجمله مبانی اندازه‌گیری است که به ارائه اطلاعات برای قضاوت و تصمیم‌گیری استفاده‌کنندگان می‌باشد. پژوهش‌های حوزه مالی رفتاری نشان داده‌اند که سبک‌های تصمیم‌گیری در چارچوب ذهنی افراد می‌توانند برآوردهای آنها را تحت‌تاثیر قرار دهد. در پژوهش حاضر به بررسی رابطه سبک‌های تصمیم‌گیری و قضاوت درمورد ارزش منصفانه پرداخته شده‌است. به‌منظور دستیابی به اهداف پژوهش نمونه‌ای به حجم 356 نفر از حسابداران و مدیران مالی شرکت‌های بورسی و حسابرسان موسسات حسابرسی با روش نمونه‌گیری غیراحتمالی دردسترس انتخاب شده‌است. برای جمع‌آوری داده‌ها از پرسشنامه و برای سنجش پایائی پرسشنامه از آلفای کرونباخ استفاده شد. نهایتاً برای آزمون فرضیه‌های پژوهش از رویکرد مدلسازی ‌معادلات ساختاری استفاده شده است. شواهد این پژوهش بیانگر ان است که سبک های تصمیم گیری عقلایی، وابستگی و اجتنابی بر قضاوت در برآورد ارزش منصفانه طبق نظر مدیریت تاثیر معنی دار و مثبت دارد. اما سبک های تصمیم گیری شهودی و آنی تاثیر معنی داری با قضاوت در برآورد ارزش منصفانه طبق نظر مدیریت ندارند. هم چنین، تاثیر سبک های تصمیم گیری عقلایی، تصمیم گیری وابستگی و تصمیم گیری اجتنابی با قضاوت در برآورد ارزش منصفانه طبق اقلام مشابه مورد تایید قرار گرفت. اما سبک های تصمیم گیری شهودی و تصمیم گیری آنی برقضاوت در برآورد ارزش منصفانه طبق اقلام مشابه تاثیر معنی داری ندارند. به عبارت دیگر ، قضاوت و تصمیم گیری درباره ارزش هایمنصفانه در سطوح نظر مدیریت واحد تجاری و اقلام مشابه ، متاثر از سه سبک تصمیم گیری عقلایی ، وابستگی و اجتنابی است.

decision-making and judgment styles in estimating fair value; the effect of the mental framework

accounting is at the core of the judgment and decision making of individuals such as investors, managers and auditors. judgment in accounting is generally the prediction of a future situation or the estimation of the present and ambiguous situation of an event. fair value is one of the measurement bases that provides information for the judgment and decision making of users. behavioral finance research has shown that decision making styles in individuals’ mindsets can influence their estimates. the present study investigates the relationship between decision making styles and fair value judgments. a sample of 356 accountants and financial managers of stock companies and auditors of audit firms was selected by non-probability sampling method to achieve the research objectives. questionnaire was used for data collection and cronbach’s alpha was used to assess the reliability of the questionnaire. finally, structural equation modeling approach was used to test research hypotheses. the results of descriptive statistics showed that rational decision making, dependency decision making and avoidance decision making have a significant relationship with fair value estimation according to management whereas intuitive decision making and instant decision making have no significant relationship with fair value judgment judgments by management. in addition, the relationship between rational decision variables, dependency decision making, and avoidance decision making with judgment in fair value estimation based on similar items was confirmed. however, the relationship between intuitive decision variables and instant decision making with judgments of fair value estimates based on similar items was not confirmed.