مدلی برای ارزیابی عملکرد کمیته حسابرسی در بازار سرمایه ایران

کمیته حسابرسی در سالهای اخیر در استقرار و نظارت بر سیاستهای راهبری شرکتی شرکتهای سهامی عام نقشی اساسی ایفا می کند. ارزیابی عملکرد کمیته حسابرسی، فرآیندی موثر برای توسعه و ارتقای اثربخشی کمیته است. کمیته باید اثربخشی عملکرد خود و نقش نظارتی خود را ارزیابی کند. این کار فرصتی را برای شناسایی راههای توسعه و بهبود اثربخشی کمیته فراهم می کند. در این پژوهش به ﻣﻨﻈﻮر بهره گیری از شاخص ها و چک لیستهای مورد استفاده در ارزیابی عملکرد کمیته های حسابرسی در سایر کشورها و همچنین با توجه به مستندات و شرایط کشور ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺗﻬﯿﻪ و ﺗﺪوﯾﻦ ﺷﺎﺧﺺ ﻫﺎ در ﻗﺎﻟﺐ ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪ ای اﻗﺪام ﮔﺮدﯾﺪ و سپس در گام اول ﺑﺎ استفاده از نظر ﺧﺒﺮﮔﺎن ﺣﺮﻓﻪ ای و داﻧﺸﮕﺎﻫﯽ و در مرحله بعد با استفاده از نظر اعضای کمیته های حسابرسی شرکتهای پذیرفته شده در بورس تهران و فرابورس ایران، نسبت به آزمون متغیرها اقدام گردید.نتایج پژوهش نشان داد به منظور ارزیابی عملکرد کمیته حسابرسی در بازار سرمایه ایران، می توان عملکرد کمیته را از 8 بعد اصلی شامل ترکیب اعضای کمیته، اختیارات کمیته، منشور کمیته، جلسات کمیته، شناخت کسب و کار، نظارت، رعایت اصول اخلاقی و مقرراتی و گزارشگری کمیته و 63 شاخص زیرمجموعه آنها، مورد ارزیابی قرار داد. بدین ترتیب از میان مدل های متفاوت ارزیابی عملکرد، برای ارزیابی عملکرد کمیته حسابرسی در بازار سرمایه ایران، مدل خود ارزیابی انتخاب شد که تهیه پرسشنامه خودارزیابی با ابعاد و شاخصهای منتج از این پژوهش، بعنوان مدل پیشنهادی ارائه گردید.

a model of audit committee performance evaluation in iran capital market

in recent years, the audit committee has played a key role in establishing and monitoring the corporate governance policies of publicly held corporation. performance evaluating of the audit committee is an effective process for developing and improving the effectiveness of that committee. the committee should evaluate the effectiveness of itself performance and itself monitoring role.in this research, using the indicators and checklists used in evaluating the performance of audit committees in other countries and also according to the documents and conditions of the country, preparing and compiling indicators in the form of a questionnaire has been done and then in the first step, variables has been tested with using the viewpoints of professional and academic journalists, and in the next step, with using the viewpoints of the members of the audit committees of the companies accepted on the tehran stock exchange and otc, variables examination has been done.the results showed that in order to evaluate the performance of the audit committee in the iranian capital market, the performance of the committee can be from eight main aspect including composition of committee members, committee powers, committee charter, committee meetings, business knowledge, monitoring, ethical principles and regulations and committee reporting, as well as their sixty-three sub-indicators, evaluated.therefore, the self-assessment model was selected to evaluate the performance of the audit committee in the iranian capital market, the preparation of a self-assessment questionnaire with the aspects and indicators resulting from this research as a proposed model was presented.