ارائه مدل اقتضایی ارزیابی عملکرد شرکت‌ها با تاکید بر نقش ابزارهای نوین حسابداری مدیریت

با ورود تئوری اقتضایی به ادبیات حسابداری مدیریت، این تئوری برای توضیح فاکتورهایی که انتظار می‌رود بر پذیرش و استفاده از ابزارهای نوین حسابداری مدیریت تاثیر داشته باشد بکار گرفته شد. ادبیات تئوری اقتضایی در حسابداری مدیریت مبتنی ‌بر این ایده است که هیچ سیستم حسابداری مدیریت جهان‌شمولی وجود ندارد که به صورت یکسان در تمام شرکت‌ها و در تمام شرایط به کار گرفته شود. هدف پژوهش حاضر ارائه مدل اقتضایی ارزیابی عملکرد شرکت‌ها با تاکید بر نقش ابزارهای نوین حسابداری مدیریت است. داده‌های پژوهش از صورت‌های مالی و سایر گزارش‌هایِ 85 شرکت‌ پذیرفته شده در بورس تهران در دوره 1394 تا 1396و همچنین پرسشنامه توزیع شده بین مدیران مالی این شرکت‌ها در پایان سال 1396 گردآوری شده است. برای آزمون مدل از رویکرد مدل‌یابی معادلات ساختاری و نرم‌افزار smart pls استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان داد که استفاده از ابزارهای نوین حسابداری مدیریت بر عملکرد شرکت تاثیر مثبت و معناداری دارد. همچنین، یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که سه فاکتور اقتضایی شامل رقابت بازار، عدم اطمینان محیطی و اندازه شرکت رابطه بین استفاده از ابزارهای نوین حسابداری مدیریت با عملکرد شرکت را به طور معنی دار و مثبتی تعدیل می‌کنند.

A Contingency Model of performance evaluation: emphasizing on the role of modern management accounting tools

With the introduction of contingency theory into the management accounting literature, this theory was used to explain the factors that are expected to affect the adoption and use of modern accounting management tools. The contingency theory Literature of management accounting is based upon the idea that there is no universally management accounting system that equally applies to all enterprises in all circumstances. The purpose of this study is to present a contingency model of performance evaluation of firms emphasizing the role of modern management accounting tools. The research data have been gathered from the financial statements and other reports of 85 firms listed at Tehran Stock Exchange during 1394 to 1396, as well as a questionnaire distributed among the financial managers of these firms at the end of 1396. The structural equation modeling approach and SmartPLS software have been used for modelling. The results showed that the use of modern management accounting tools has a positively significant effect on the firm’s performance. Also, the study findings indicate that the relationship between the use of modern management accounting tools and firm performance are significantly and positively moderated by three contingency factors namely; market competition, environmental uncertainty and company size.