ارزیابی کارایی و رتبه بندی کارگزاران فعال در بورس اوراق بهادار تهران با استفاده از تحلیل پوششی داده ها

هدف اصلی پژوهش حاضر ارزیابی کارایی و رتبه بندی کارگزاران فعال در بورس اوراق بهادار تهران با استفاده از روش تحلیل پوششی داده‌ها است. بدین منظور اطلاعات مربوط به رتبه بندی 87 شرکت کارگزاری فعال در بورس اوراق بهادار تهران که برای سال 1390 توسط سازمان بورس و اوراق بهادار انجام شده، مورد استفاده قرار گرفته و با استفاده از نرم افزار dea-masterکارایی شرکت های کارگزاری اندازه-گیری شده است. پس از اجرای مدل، علاوه بر محاسبه میزان کارایی مورد انتظار هر یک از کارگزاران، شرکت های کارگزاری کارا یعنی کارگزارانی که با توجه به منابع ورودی خود، خروجی متناسب دارند، نیز مشخص شدند. همچنین، کارگزاران کارا با استفاده از تکنیک اندرسون ـ پیترسون در دو حالت نهاده‌گرا و ستاده‌گرا رتبه‌بندی گردیدند. نتایج این مطالعه نشان داد که از بین 87 شرکت کارگزاری مورد بررسی، تنها 44 کارگزاری کارا بودند. نتایج همچنین نشان داد که کارگزارانی که در رتبه بندی انجام شده توسط سازمان بورس، رتبه های برتر را کسب کرده اند، بر اساس تکنیک تحلیل پوششی داده ها لزوماً کارا عمل نکرده اند. به عبارت دیگر، برخی از کارگزاران دارای رتبه پایین از نظر سازمان بورس، کاراتر از کارگزاران دارای رتبه بالاتر از نظر این سازمان عمل کرده اند.