جستاری در ادغام و تملک شرکتهای تجاری و مقایسه آن با نهادهای حقوقی مشابه

نظر به تحولات رخ داده در حوزه حقوق تجارت، مقوله ادغام و تملک شرکت‌های تجاری را می‌توان یک ضرورت حقوقی تجاری تلقی نمود. لیکن عمل تملک شرکت‌ها در حقوق ایران، موضوعی جدید می‌باشد. علیرغم اینکه در نظام حقوقی ایران موضوع ادغام و تملّک شرکت های تجاری و انواع آن در قالب یک ساختار قانونی مشخص تبیین و تعریف نشده و در قانون تجارت ایران نیز از آن سخنی به میان نیامده است لیکن در قانون شرکت‌های تعاونی و در فصل هیجدهم این قانون اندکی به مقوله ادغام اشاره شده است در عین حال، در لایحه پیشنهادی (قانون تجارت) جدید نیز به اختصار از آن یاد شده است. این رویکرد قانونگذار به دو فرآیند ادغام و تملک سبب شده است این دو فرآیند با مفاهیم مشابه خلط شود. از این رو برای شناخت و علاوه بر ارائه تعریف و بر شمردن عناصر، مقایسه با نهادهای مشابه و بیان تمایز آنها سبب می شود از اختلاط مباحث جلوگیری گردد. در حوزه حقوق شرکت‌ها، نهادهایی وجود دارند که شباهت‌هایی با ادغام و تملّک دارند که قابل توجه است مانند تبدیل، تجزیه، تفکیک، تقسیم و ترکیب. پژوهش حاضر در صدد است نشان دهد مفاهیم تجزیه، تقسیم، تفکیک و تبدیل با ادغام و تملّک تفاوت داشته و هر یک از آنها آثار و نتایج حقوقی متفاوتی دارند. واژگان کلیدی: ادغام، تملّک، تجزیه، تبدیل ، تفکیک، تقسیم، ترکیب

disputation of merger and acquisition of commercial companies and its comparison with similar legal concepts

in view of the developments that have taken place in the field of commercial law, the issue of mergers and acquisitions of companies can be considered as a legal commercial necessity. nevertheless, the acquisition of companies is a new issue in iranian legal system. although, in the iranian legal system, the issue of mergers and acquisitions of companies and its types is not defined in the form of a specific legal structure, and it is not mentioned in the iranian commercial law, but in the law of cooperative companies and in the eighteenth chapter the merger law is slightly mentioned, however, it is also briefly mentioned in the proposed new (commercial act) bill. this legislator approach to the two processes of mergers and acquisitions has caused these two processes to be confused with similar concepts. therefore, in order to understand a subject, in addition to providing definition and enumeration of elements, compare with similar institutions and expression, prevents them from mixing. in the field of company law, there are institutions that have similarities with mergers and acquisitions that are significant, such as conversion, division, demerge, split of a company, and corporate combination. the current study seeks to show that the concepts of conversion, division, demerge, split of a company, and corporate combination are different from mergers and acquisitions, and each of them has specific legal effects and consequences.keywords: merger, acquisitions, corporation, division, conversion, demerge, split of a company, and corporate combination