ظرفیت کاو محیطی و نفوذ همتایان در ریسک تامین نقدینگی بانک ها

نفوذ همتایان در دنیای کسب‌وکار پدیده‌ای فراگیر است و نظریه‌های مختلفی در توضیح آن ارائه‌شده است. با توجه به اینکه پدیده مذکور می‌تواند در حوزه‌های مختلف پیامدهای مختلف مثبت یا منفی داشته باشد، ازاین‌رو در این مقاله با استفاده از نظریه‌های مبتنی بر اطلاعات، مبتنی بر رقابت و نظریه بوم‌شناسی سازمانی و با تعریف شاخصی تحت عنوان ظرفیت کاو محیطی رابطه شاخص مذکور با پدیده نفوذ همتایان در صنعت بانکداری ایران بررسی‌شده است. تا از این طریق بتوان در جهت کنترل پدیده نفوذ همتایان به‌عنوان یک عامل ریسک سیستمیک در صنعت مذکور کمک کرد. نمونه تحقیق شامل کلیه بانک‌های فعال ایران طی سال‌های 1381 تا 1395 و مدل‌های مورداستفاده مدل رگرسیون خطی مبتنی بر رویکرد مانسکی با داده‌های میکرو پنل نامتوازن و روش حداقل مربعات دومرحله‌ای برای تخمین ضریب نفوذ همتایان و مدل رگرسیون خطی با داده‌های سری زمانی برای ارزیابی رابطه نفوذ همتایان با ظرفیت کاو محیطی، ساختار صنعت و عدم اطمینان محیطی است. شواهد نشان می‌دهد ضریب همبستگی شاخص کاو محیطی هم در دوران رونق و هم در دوران رکود معنادار است؛ اما در دوران رکود ضریب مذکور تقریباً 1/2 برابر افزایش می‌یابد که این بیانگر اهمیت مدیریت نقدینگی توسط بانک مرکزی برای کنترل عامل سیستمیک نفوذ همتایان و شکل‌گیری بحران در سیستم بانکی است.

environmental niche capacity and peer effect in funding liquidity risk of banks

peer effects is a pervasive phenomenon in a business world and several theories have been proposed to explain that. since this phenomenon can have different positive or negative consequences in different domains, therefore, in this paper using information and competition based theories and organizational ecology theory and by defining an index called environmental niche capacity, the relationship between the index and peer influence has been investigated in banking industry of iran in order to help to form macro prudential policy to control peer effects as a systemic risk factor in that industry. the research sample includes all active banks of iran from 2002 to 2016 and the models used are linear regression model based on manski’s approach with unbalanced micro panel data and two stage least squares method to estimate peer effects coefficient and linear regression model with time series data to evaluate relation between peer effects and environmental niche capacity index and also concentration and uncertainty index. the evidences shows that the correlation of niche index is significant both during boom and bust, but during recession the coefficient is increased by approximately 2/1 times, indicating the importance of liquidity management by central bank to control peer effects systemic factor and crisis formation in the banking system.