بررسی حباب‌های قیمتِ شرکت‌های دارویی در بورس اوراق بهادار تهران

وجود حباب‌های قیمتی کالاها و داروهای پزشکی می‌تواند منجر به بی‌ثباتی در بازار مواد دارویی ‌شود. بنابراین هدف مطالعه حاضر بررسی وجود حباب‌های قیمتی در بازار دارویی شرکت‌های بورس اوراق بهادار تهران است. پژوهش حاضر کاربردی و توسعه ای و از نوع مطالعات اقتصادسنجی (سری زمانی) می باشد. جامعه آماری شامل 21 شرکت دارویی در بورس تهران برای دوره زمانی 1380/01 الی 12/ 1396می باشد. از آزمون‌های ریشه واحد بازگشتی (gsadf، radf، sadf) بمنظور کشف حباب و تاریخ رویداد حباب قیمتی استفاده گردیده است. نتایج نشان می‌دهد که در طی بازه مورد بررسی 95درصد شرکت‌ها حباب را تجربه کرده‌اند؛ بطوریکه در سال 1392، 91 درصد شرکت‌های مورد بررسی با حباب مواجه شده‌اند و در سال 1389، 62 درصد شرکت‌های مورد بررسی با حباب مواجه شده‌اند. از طرفی نتایج روش sadfنشان می‌دهد که در 57 درصد شرکت‌‎های مورد بررسی، وجود حباب تایید نمی‌شود و در 43 درصد شرکت‌های مورد بررسی حباب تایید می‌شود. همچنین نتایج روش gsadf نشان می‌دهد که در طی بازه مورد بررسی 95درصد شرکت‌ها حباب را تجربه کرده‌اند و از منظر ساختار حباب، 17 درصد حباب‌ها دارای ساختار چندگانه و 83 درصد دارای ساختار یگانه هستند؛ بطوریکه در سال 1392، 86 درصد شرکت‌های مورد بررسی با حباب مواجه شده‌اند و در سال 1389، 57 درصد شرکت‌های مورد بررسی با حباب مواجه شده‌اند. از اینرو با بررسی‌های لازم و تشخیص زودهنگام حباب‌های قیمتی، می‌توان از تبعات حبابی بودن بازار کاست و قیمت‌های کالاهای پزشکی و دارویی را جهت‌دهی و کنترل کرد.

A study of the price bubbles in pharmaceutical firms listed in Tehran Stock Exchange

The price bubbles in medical commodities and medications can interrupt the pharmaceutical market. The objective of the present study is to explore the occurrence of price bubbles in the pharmaceutical market of the firms listed in Tehran Stock Exchange (TSE). The present work is of applied and developmental type conducted as an econometric study (time series). The statistical population was composed of 21 pharmaceutical firms listed in TSE for the period of 2012.032017.02. Recursive unit root tests (GSADF, RADF, and SADF) were applied for the discovery and datestamping of the price bubbles. It was revealed that 95 percent of firms have experienced bubbles over the studied period, of which 22 percent were multiple and 78 percent were single. In 2013, 91 percent of the studied firms were encountered with bubbles while it was 62 percent in 2010. In contrast, the results of SADF refuted the existence of bubbles in 57 percent of the studied firms but confirmed that 43 percent of firms have experienced bubbles. Also, SADFG showed that 95 percent of firms have had bubbles over the studied period, of which 17 percent were multiple and 83 percent were single. In 2013, 86 percent of firms were struggling with bubbles, while in 2010, 57 percent have had bubbles.In the pharmaceutical market, we can mitigate the implications of bubbles and control the price of medical and pharmaceutical commodities by early recognition of the price bubbles.