اثر سرمایه گذاری مستقیم خارجی بر رشد بهره وری با تاکید بر سرمایه ی انسانی و کیفیت نهادی در ایران؛ کاربردی از آنالیز موجک پیوسته

بررسی رابطه‌ی میان سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی و رشد بهره‌وری کل عوامل یکی از مباحث مناقشه‌آمیز در اقتصاد است. بهرهوری کل عوامل از مهم‌ترین منابع تامین‌کننده رشد اقتصادی در بسیاری از کشورها است اما در اقتصاد ایران از سطح پایینی برخوردار است. از سوی دیگر سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی با انتقال فناوری به شرط وجود ظرفیت‌های جذب کننده در کشور میزبان می‌تواند در افزایش بهره‌وری موثر باشد. بنابراین بررسی این ایده که سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در تعامل با سرمایه‌ی انسانی و کیفیت نهادی، به عنوان ظرفیت‌های جذب کننده، اثرگذاری قابل توجهی بر رشد بهره‌وری دارد ضرورت دارد. برای این منظور، در این پژوهش از داده‌های سری زمانی دوره 1989-2017 در ایران و آنالیز موجک پیوسته در نرم افزار متلب b2018 استفاده شد تا با تحلیل در حوزه‌ی زمان – فرکانس بینش جدیدی در این خصوص ایجاد شود. نتایج نشان داد سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی به تنهایی در افق کوتاه‌مدت و میان‌مدت به صورت محدود رشد بهره‌وری را تحریک می‌کند. با در نظر گرفتن سرمایه‌ی انسانی و کیفیت نهادی، سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در افق بلندمدت (بیش‌تر از 6 سال) اثرگذاری مستقیم و شدیدی بر رشد بهره‌وری دارد. با تحلیل نتایج تحقیق، سرمایه انسانی ماهر و اصلاحات نهادی برای جذب سرمایه خارجی و اثرگذاری آن بر بهره‌وری ضرورت دارد.

Impact of Foreign Direct Investment on Productivity Growth with Emphasis on Human Capital and Institutional Quality in Iran: An Application of Wavelet Analysis.

The examination of correlation between foreign direct investment (FDI) and total factor productivity growth is one of the controversial issues in economy. Total factor productivity is one of the most important sources of economic growth in many countries, but it remains at low level in Iran’s economy. On the other hand, foreign direct investment can be effective in increasing productivity by transferring technology, provided that there are absorption capacities in the host country. Therefore, it is necessary to examine the idea that FDI in interaction with human capital and institutional quality, as absorptive capacities, has a significant impact on productivity growth. For this purpose, in this study, data from 19892017 period in Iran and continuous wavelet analysis in content software were used to provide a new insight into timefrequency analysis. The results show that FDI alone in the short and medium term stimulates productivity growth in a limited way. In terms of human capital and institutional quality, longterm foreign direct investment (over 6 years) has a direct and significant impact on productivity growth. According to the findings of the study, skilled human capital and institutional reforms are needed to attract foreign investment and influence its productivity.