استخراج مدل مالی رفتاری مشتریان در بانک‌های توسعه‌ای ایران با استفاده از تکنیک مدل سازی چند گروهی (مطالعه موردی: بانک صنعت و معدن)

ﻧﻈﺮﯾﻪ ﻣﺎﻟﯽ رﻓﺘﺎری ﮐﻪ ﻋﻤﻮﻣﺎ از آن ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﮐﺎرﺑﺮد رواﻧﺸﻨﺎﺳﯽ در داﻧﺶ ﻣﺎﻟﯽ ﺗﻌﺒﯿﺮ ﻣﯽ‌ﺷﻮد، اﺻﻞ ﺑﻨﯿﺎدﯾﻦ اﻗﺘﺼﺎد ﻧﺌﻮﮐﻼﺳﯿﮏ را ﺑﻪ ﭼﺎﻟﺶ ﮐﺸﯿﺪه و ﺳﻌﯽ دارد ﭘﺪﯾﺪه ﻫﺎی رواﻧﺸﻨﺎﺧﺘﯽ اﻧﺴﺎن در ﮐﻞ ﺑﺎزار و در ﺳﻄﺢ ﻓﺮدی را ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﻧﻤﺎﯾﺪ هدف از پژوهش حاضر استخراج مدل مالی رفتاری مشتریان در بانک‌های توسعه‌ای ایران با استفاده از تکنیک مدل سازی چند گروهی در بانک صنعت و معدن می‌باشد. در راستای این هدف، پژوهش حاضر در دو مرحله انجام شد. در مرحله اول (بخش کیفی) 20 نفر از خبرگان جهت شناسایی متغیرهای تحقیق انتخاب شدند. در مرحله دوم (بخش کمی) داده‌های آماری بانک در دو دوره زمانی931391 (زمان تحریم ها) و 961394 (زمان کاهش تحریم ها) جمع‌آوری گردید و توسط روش مدل سازی چند گروهی مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که عوامل بانک و عوامل مشتری در دوره‌های مختلف شاید نتوانند بر رفتار مالی مشتریان تاثیر چندانی داشته باشند. اما متغیر مداخله‌گر (عوامل محیطی) بر رفتار مالی مشتریان تاثیر بالایی دارد که نشان می‌دهد رفتار مالی مشتریان در ایران بیشتر تحت تاثیر اقتصاد کلان و سیاست‌های آن است. مطابق با نتایج این پژوهش، مشتریان برای تعامل بیشتر با بانک توسعه ای که مهمترین آن ها دریافت و بازپرداخت تسهیلات و اعتبارات می باشد به عوامل اساسی همچون نرخ رشد اقتصادی، درآمد سرانه و نرخ بهره توجه دارند لذا این دسته از بانک ها باید به دنبال راه کارهایی برای افزایش جذب منابع و کاهش ریسک اعتباری در شرایط نوسانات اقتصادی باشند.

Extracting the Customer’s Behavioral Finance Model in Iran’s Development Banking using multi-group modeling technique(Case Study: Bank of Industry and Mine)

Behavioral finance theory, which is generally interpreted as the application of psychology in financial science, has challenged the fundamental principle of neoclassical economics and tries to identify the human psychological phenomena in the whole market and at the personal level. The aim of the current research is to extract behavioral finance model of customers in development banks of Iran using multigroup modeling technique in Bank of Industry and Mine. To this purpose, the current research was conducted in two stages. In the first stage, or qualitative part, a total of 20 persons of experts were selected to identify research variables. In the second stage, or qualitative part, the statistical data in two periods of time: 20122014 and 20152017 were collected and assessed using multigroup modeling technique. The obtained results showed that bank factors and customer factors in different periods may not have significant effect on financial behaviors of customers, but intervening variable (environmental factors), highly affect the financial behavior of customers, indicating that the financial behavior of customers in Iran is more under the influence of macroeconomics and its policies. Based on the results of this study, customers pay more attention to the key factors such as economic growth rate, per capita income and interest rate in order to interact more with the development bank which is receiving and paying the facilities and credits. Thus, this banks should look for some methods to increase the attraction of resources and decrease the credit risk under the conditions of economic fluctuations.