اثر محافظتی گیاه خرفه بر آسیب‌های ناشی از اثرات سمی بوسولفان در دستگاه تولید مثلی نر در مدل حیوانی رت

هدف از این مطالعه، بررسی اثرات آنتی‌اکسیدانی و محافظتی عصاره گیاه خرفه بر آسیب‌های توکسیک ناشی از تجویز بوسولفان بر برخی شاخص‌های اسپرمی در دستگاه تناسلی مدل رت نر بود. 40 سر موش نر بالغ نژاد ویستار با وزن 250-280 گرم به طور تصادفی به 4 گروه 10 تایی شامل، گروه‌های دریافت کننده بوسولفان، بوسولفان+غلظت 5 درصد عصاره خرفه، بوسولفان+غلظت 10 درصد عصاره خرفه به مدت 5 هفته و گروه کنترل تقسیم شدند. میانگین شاخص‌های اسپرمی مانند درصد اسپرم‌های زنده، اسپرم‌های متحرک پیش رونده در هرگروه مقایسه شدند. میزان فعالیت آنزیم‌های سوپراکسید دیسموتاز،کاتالاز و مالون دی آلدئید در بیضه رت‌ها ارزیابی و مقایسه شد، همچنین بررسی‌های بافت‌شناسی در گروه‌های مختلف انجام شد. میانگین هر سه شاخص اسپرم به طور معنی‌داری در گروه بوسولفان نسبت به همه گروه‌ها کاهش نشان داد (0.05>p). بیشترین میزان مالون دی‌آلدئید و کمترین فعالیت آنزیمی سوپراکسید دیسموتاز مربوط به گروه بوسولفان، سپس هر دو غلظت عصاره خرفه و گروه کنترل بود (0.05>p). فعالیت آنزیم کاتالاز در گروه‎‌های بوسولفان و دو غلظت 5 و 10% عصاره خرفه اختلاف معنی‌داری نداشت (0.05p). نتایج هیستوپاتولوژی، نشان از بالاتر بودن امتیازدهی جانسون در هر دو گروه درمانی نسبت به گروه بوسولفان و کمتر بودن آن نسبت به گروه کنترل داشت(0.05>p). نتایج نشان داد عصاره خرفه بدون وابستگی به غلظت می‌تواند اثرات توکسیک ناشی از بوسولفان در دستگاه تولید مثلی نر و اسپرماتوژنز را از طریق کاهش اکسیداسیون اسیدهای چرب غشا و افزایش فعالیت آنزیم سوپراکسید دیسموتاز کاهش دهد.

the protective effect of portulaca oleracea on toxic damagesinduced by busulfan in reproductive system in a male rat model

the aim of this study was to evaluate the antioxidant and protective effects of portulacaoleracea extract on toxic damage induced by busulfan administration on some spermatic parameters inthe male rat reproductive system. 40 adult male wistar rats weighing 250 280 g were randomlydivided into 4 groups of 10 as following the groups receiving busulfan, busulfan + 5% portulacaoleracea extract, busulfan + 10% portulaca oleracea and control.mean sperm parameters such aspercentage of live, motile and progressive sperm in each group were compared.the activity ofsuperoxide dismutase (sod) and catalase enzymes, and malondialdehyde (mda) and total proteinlevels and histology in the rat testes were evaluated and compared. the mean of all three spermparameters decreased significantly in the busulfan group compared to all groups (p<0.05). the highestlevels of mda and the lowest activity of sod belonged to busulfan group followed by bothconcentrations and control groups (p<0.05). the activity of catalase enzyme in busulfan groups andboth concentrations of portulaca oleracea did not differ significantly (p>0.05), and the control groupshowed the highest activity of catalase in comparison with other groups (p<0.05). the results ofhistopathology also showed higher scores in both treatment groups than the busulfan group and it’slower than the control group (p<0.05). the results showed that portulaca oleracea regardless toconcentration could reduce the toxic effects of busulfan in a reproductive system and spermatogenesisby reducing the oxidation of membrane fatty acids and increasing the activity of sod enzyme.