بررسی اثرات هماتوبیوشیمیایی تزریق عضلانی داروهای ترامادول، متادون و پتیدین در کبوتر

دانش مدیریت و کنترل درد در پرندگان، علمی نوپاست و انجام مطالعات در این زمینه بسیار ضروری به نظر می‌رسد. از سویی انتخاب نوع داروی ضد‌درد و دوزهای مناسب آن برای گونه‌های مختلف پرنده، بسیار متفاوت است. با توجه به مصرف بالای داروهای مخدر، به عنوان ضد‌دردهای قوی و از سوی دیگر نبود اطلاعات کافی در مورد اثرات آن‌ها در پرندگان، در این مطالعه اثرات هماتولوژی و بیوشیمیایی تزریق عضلانی سه داروی مخدر ترامادول، متادون و پتیدین در کبوتر بررسی شد. مطالعه روی تعداد 64 قطعه کبوتر بالغ از هر دو جنس و در 4 گروه مساوی انجام شد. در گروه اول ترامادول (mg/kg 4)، در گروه دوم متادون ( mg/kg5)، در گروه سوم پتدین (mg/kg 2) و در گروه چهارم (گروه شاهد) سرم فیزیولوژی استریل به صورت عضلانی تزریق گردید. قبل از تزریق و متعاقب آن در زمان‌های 30، 60 و 180 دقیقه پس از تزریق، در هر گروه، از 4 قطعه کبوتر خون‌گیری به عمل آمد و هماتوکریت، تعداد تام گلبول‌های قرمز و سفید، مقدارهموگلوبین، پروتئین تام، آلبومین، گلوبولین، نسبت آلبومین به گلوبولین، نسبت هتروفیل به لنفوسیت (h/l)، میزان قند خون، کورتیزول و آنزیم آسپارتات آمینو‌ترانسفراز اندازه‌گیری و آنالیز آماری شد. در پایان با توجه به بررسی یافته‌های آزمایشگاهی، به نظر می‌رسد به دلیل کاهش شاخص‌های استرسی کورتیزول، گلبول‌های سفید و نسبت h/l در کبوتر اثرات ضد‌دردی و آرام‌بخشی داروی متادون نسبت به دو داروی دیگر بهتر بود و می‌توان متادون را به عنوان ضد دردی مناسب و موثر در کبوتر و شاید در سایر پرندگان پیشنهاد کرد.