بررسی تحلیلی‌ ‌انتقادی دوبینی در حکمت سینوی ازنظر اختلال در کارکردهای حس مشترک

یکی از مباحث ادراکات بصری، عارض‌شدن اختلال دوبینی یا لوچی در برخی انسان‌هاست که در این صورت اشیای خارجی دو بار دیده می‌شوند. ابن‌سینا اولین فیلسوف مسلمانی است که درصدد یافتن علل عارض‏‌شدن این اختلال به قوۀ بینایی انسان برمی‌آید. هدف این پژوهش بررسی علت دوبینی در حکمت سینوی است. روش این پژوهش از نوع تحلیلی‌‌انتقادی است که با رجوع به منابع کتابخانه‌ای به بررسی اختلال دوبینی در حکمت سینوی می‌پردازد. عواملی که ابن‌سینا برای تبیین این پدیده ارائه می‌دهد بر مبنای کارکرد حس مشترک و نقش آن در دریافت و ادراک صورت‌های حسی است. با توجه به این‌که حس مشترک، قوه‌ای است که ادراکات همۀ حواس پنج‌گانه به آن وارد می‌شوند و این قوه نقش اساسی در ادراکات حسی دارد، از منظر ابن‌سینا تطبیق‌نیافتن صورت‌های علمی در آن، اختلال در آلات یا اعضای مادی، تخیل دو صورت علمی از یک شیء خارجی و ورود آن به حس مشترک از دلایل روی‌دادن اختلال دوبینی در انسان هستند.

an analytical-critical examination of double vision in ibn sina’s perspective regarding common sense dysfunctions

one of the topics of visual perception is double vision (diplopia), in which two of a single external object are seen by a affected individuals. ibn sina is the first muslim philosopher who endeavored to find the causes of this human vision disorder. the purpose of this research is to investigate the cause of double vision in ibn sina’s perspective. the method of this research is of a critical-analytical type, which examines double vision disorder in ibn sina’s perspective by referring to library sources. the factors that ibn sina presents to explain this phenomenon are based on the function of common sense and its role in receiving and perceiving sensory forms. the common sense is the faculty that receives perceptions of all five senses, and plays an essential role in sensory perceptions. from ibn sina’s point of view, non-adaptation of scientific forms in it, disorders in material organs or structures, the imagination of two scientific forms of an external object and its entry into the common sense are the reasons for the occurrence of double vision disorder in humans.