اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی بر انعطاف‌پذیری ‌شناختی و درد مزمن بیماران مبتلا به دیس‌پپسی

مقدمه: بیماری دیس پپسی موجب بروز مشکلات روان شناختی و دردهای مزمن در افراد می شود. برای رفع این مشکلات به مداخلاتی مانند شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی نیاز می باشد. لذا، پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر انعطاف پذیری شناختی و درد مزمن بیماران مبتلا به دیس پپسی انجام شد.روش: روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش‌آزمون – پس‌آزمون با گروه کنترل و مرحله پیگیری دو ماهه بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه بیماران تا 5020 تا ساله با تشخیص سوء هاضمه بدون زخم در کلینیک تخصصی و فوق تخصصی بعثت شهر کرمان در سال 1401 بودند. از بین آن ها 30 نفر به روش نمونه گیری در دسترس، به عنوان نمونه پژوهش انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (15 نفر) و گروه گواه (15 نفر(، گمارده شدند. افراد گروه آزمایش، شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی را در 8 جلسه، 90 دقیقه ای به صورت گروهی، دریافت کردند.  پرسشنامه های مورد استفاده در این پژوهش شامل پرسشنامه انعطاف پذیری شناختی دنیس و وندروال (2010) و پرسشنامه درد مک گیل (2009) بود. داده های پژوهش با روش تحلیل واریانس آمیخته و آزمون تعقیبی بونفرونی توسط نرم افزار spss 24 تجزیه و تحلیل شد.یافته‌ها: نتایج نشان داد که میانگین نمرات انعطاف پذیری شناختی در گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل در مرحله پس آزمون و پیگیری افزایش معنی داری یافته است. هم چنین میانگین نمرات درد مزمن در گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل در مرحله پس آزمون و پیگیری کاهش معنی داری یافته است(0/001>p).نتیجه‌گیری: شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر افزایش انعطاف پذیری شناختی و کاهش درد مزمن در بیماران مبتلا به دیس پپسی دارای اثربخشی و کارایی بود.

the effectiveness of cognitive therapy based on mindfulness on cognitive flexibility and chronic pain in patients with dyspepsia

objective: dyspepsia causes psychological problems and chronic pain in people. to solve these problems, interventions such as cognitive therapy based on mindfulness are needed. the present study was conducted with the aim of determining the effectiveness of cognitive therapy based on mindfulness on cognitive flexibility and chronic pain in dyspepsia patients. method: the research method was semi experimental with a pre test post test design with a control group and a two month follow up phase. the statistical population of the study included all patients up to 50 years of age diagnosed with indigestion without ulcers in the specialized and sub specialized clinic of besat of city of kerman in 2022. among them, 30 people were selected as the sample of the study by available sampling method and were randomly assigned to two experimental groups (15 people) and control group (15 people). the people of the experimental group received cognitive therapy based on mindfulness in 8 sessions of 90 minutes in a group. the questionnaires used in this research include the cognitive flexibility questionnaire of dennis and vanderwaal (2010) and the mcgill pain questionnaire (2010). 2009). the research data was analyzed by mixed analysis of variance and benferroni post hoc test by spss 24 software. results: the results showed that the average scores of cognitive flexibility and its components, including: alternatives, control and exploitation, of people in the experimental group increased in the post test and follow up stages compared to the pre test. is. also, the average scores of chronic pain and its components, including: physical sensual, emotional emotional and cognitive evaluative, of the people of the experimental group in the post test and follow up phase have decreased compared to the pre test (0.001) p < ). pairwise comparison showed that there is a significant difference between the average scores of the pre test, post test and follow up stages in the variables of cognitive flexibility and chronic pain and their components. this means that the cognitive therapy based on mindfulness has been able to significantly change the post test scores and follow up variables of cognitive flexibility and chronic pain, their components compared to the pre test stage. another finding of this table showed that there is no significant difference between the average scores of the post exam stage and follow up. this finding can be explained by the fact that the scores of variables of cognitive flexibility and chronic pain of their components in patients with dyspepsia, which had undergone a significant change in the post test phase, were able to change this change during keep the follow up period. conclusion: cognitive therapy helps dyspepsia patients by changing their behaviors, feelings, attitudes and beliefs, replacing irrational beliefs and non adaptive behaviors with realism, sense of efficacy and increased activity, thus increasing flexibility, help in cognition and reducing the intensity of pain. cognitive therapy based on mindfulness was effective and efficient in increasing cognitive flexibility and reducing chronic pain in dyspepsia patients.