رابطه ساختاری شرم از تصویر بدن و اشکال خودانتقادی/ اطمینان‌بخشی به خود در دانش‌آموزان دختر: نقش واسطه‌ای ابعاد ترس از شفقت

مقدمه: هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه ساختاری میان اشکال مختلف خودانتقادی و شرم از تصویر بدنی دانش‌آموزان دختر با واسطه جنبه‌های مختلف ترس از شفقت بوده است. روش: این پژوهش از نوع توصیفی - همبستگی و جامعه آماری آن شامل تمامی نوجوانان دختری است که در نیمسال‌ تحصیلی دوم 1400 -1399 در مقطع متوسطه دوم دبیرستان‌های شهر کازرون به تحصیل اشتغال داشتند. گردآوری داده‌ها، بنا به محدودیت‌های ناشی از همه‌گیری کرونا، به صورت آنلاین و با استفاده از لینکی انجام گرفت که به گروه‌های مجازی کلاس‌ها ارسال شده بود. نمونه پژوهشی نیز شامل تمامی 581 دانش‌آموزانی است که به صورت داوطلبانه و با پاسخگویی به لینک پرسشنامه‌ها در این مطالعه شرکت نموده‌اند.  این لینک از مجموعه گویه‌های مربوط به سه ابزار مقیاس شرم‌ از تصویر بدن (biss)، پرسشنامه ترس از شفقت (fcs) و پرسشنامه اشکال انتقادگری/خود-تازی و اطمینان‌بخشی به خود (fcsss) تشکیل شده است. جهت آزمون مدل نیز از روش مدل‌یابی معادلات ساختاری در نرم‌افزار ایموس-22 استفاده شده است. یافته‌ها: نتایج تحلیل ضمن تایید اثرمستقیم اشکال خودانتقادی بر ترس از شفقت و شرم از تصویر بدنی، نقش واسطه‌گری دو جنبه ترس از شفقت، یعنی ترس از شفقت به خود و ترس از شفقت دیگران را در رابطه میان خودانتقادی و شرم از تصویر بدن مورد تایید قرار داده است. نتیجه‌گیری: یافته‌ها نویدبخش این موضوع است که می‌توان جهت پیشگیری از تجربه شرم از تصویر بدنی در نوجوانان دختر بر کاهش خودانتقادی و و به تبع آن کاهش ترس از شفقت تکیه نمود.

the structural relationship between body image shame and forms of self-criticism/self-assurance in female students: the mediating role of dimensions of fear of compassion

objective: this study aimed to investigate the structural relationship between different forms of self-criticism and female students’ body image shame mediated by various aspects of fear of compassion. method: this research is a descriptive-correlation study; its statistical population includes all adolescent girls who studied in the second semester of 2019-1400 in high schools of kazeroon city. acoording to the limitations caused by the corona pandemic, data collection was done online using a link sent to the virtual groups of the classes. the research sample includes all 581 students who participated in this study voluntarily by answering the questionnaire link. this link consists of a set of items related to the three tools: body image shame scale (biss), fear of compassion scale (fcs), and forms of criticism/self-attacking and self-reassuring scale (fcsss). to test the research model, structural equation modeling was used in amos-22 software. findings: the results confirmed the direct effect of self-criticism on fear of compassion and body image shame. the results confirmed the mediating role of two aspects of fear of compassion, namely fear of self-compassion and fear of others’ compassion, in the relationship between self-criticism and body image shame. conclusion: the findings are hopeful; because it suggests that to prevent the experience of body image shame in adolescent girls, it is possible to rely on the relieving of self-criticism and, consequently, the relieving of fear of compassion.