اثربخشی آموزش حمایت اجتماعی مبتنی بر خانواده بر سازگاری اجتماعی و رفتارهای خودمراقبتی بیماران قلبی با علائم افسردگی (پس از عمل جراحی قلب باز)

مقدمه: پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی آموزش حمایت اجتماعی مبتنی بر خانواده بر سازگاری اجتماعی و رفتارهای خودمراقبتی بیماران قلبی با علائم افسردگی (پس از عمل جراحی قلب باز) انجام گرفت. روش: روش پژوهش حاضر نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون - پس‌آزمون با گروه گواه و دوره پیگیری دوماهه بود. جامعه آماری پژوهش شامل بیماران تحت جراحی قلب باز با علائم افسردگی مراجعه‌کننده به بیمارستان‌های تخصصی قلب (چمران، سینا و میلاد) شهر اصفهان در شش ماهه دوم سال 1398 بود. در این پژوهش تعداد 36 بیمار قلبی با علائم افسردگی با روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب و با گمارش تصادفی در گروه های آزمایش و گواه جایدهی شدند (17 بیمار در گروه آزمایش و 19 بیمار در گروه گواه). خانواده بیماران حاضر در گروه آزمایش مداخله آموزش حمایت اجتماعی مبتنی بر خانواده را طی دو ماه در 8 جلسه 75 دقیقه‌ای دریافت نمودند. پرسشنامه‌های مورد استفاده در این پژوهش شامل پرسشنامه افسردگی (بک و همکاران، 1996)، پرسشنامه سازگاری اجتماعی (بل، 1962) و پرسشنامه رفتارهای خودمراقبتی (گالینا و همکاران، 2015) بود. داده‌های حاصل از پژوهش به شیوه تحلیل واریانس آمیخته و آزمون تعقیبی بونفرنی با استفاده از نرم‌افزار آماری spss23 مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفت. یافته‌ها: نتایج نشان داد که آموزش حمایت اجتماعی مبتنی بر خانواده بر سازگاری اجتماعی و رفتارهای خودمراقبتی بیماران قلبی با علائم افسردگی تاثیر معنادار دارد (p<0/001). نتیجه‌گیری: بر اساس یافته‌های پژوهش حاضر می‌توان چنین نتیجه گرفت که آموزش حمایت اجتماعی مبتنی بر خانواده با بهره‌گیری از ایجاد حلقه‌های حمایت اجتماعی و تقویت و بازسازی گروه اجتماعی حمایت‌کننده می‌تواند به عنوان یک مداخله موثر جهت بهبود سازگاری اجتماعی و رفتارهای خودمراقبتی بیماران قلبی با علائم افسردگی مورد استفاده گیرد.

efficacy of family-based social support training on the social adjustment and self-care behaviors of the cardiac patients with the signs of depression (after open surgery)

objective: the present study was conducted to investigate the efficacy of family-based social support training on the social adjustment and self-care behaviors of the cardiac patients with the signs of depression (after open surgery). method: the present study was quasi-experimental with pretest, posttest, control group and two-month follow-up period design. the statistical population of the study included patients undergoing open heart surgery with depressive symptoms referred to specialized heart hospitals (chamran, sina and milad) in isfahan in the second half of 2019. 36 cardiac patients with the signs of depression were selected through purposive sampling method and randomly accommodated into experimental and control groups (17 patients in the experimental group and 19 patients in the control group). the experimental group received eight seventy-five-minute sessions of family-based social support training during two months. the applied questionnaires in this study included depression questionnaire (beck et al, 1996), social adjustment questionnaire (bell, 1962) and self-care behaviors questionnaire (galiana et.al, 2015). the data from the study were analyzed through mixed anova and bonferren post hoc test via spss23 statistical software. findings: the results showed that family-based social support training has significant effect on the social adjustment and self-care behaviors of the cardiac patients with the signs of depression (p<0.001). conclusion: according to the findings of the present study it can be concluded that family-based social support training can be used as an efficient intervention to improve social adjustment and self-care behaviors of the cardiac patients with the signs of depression through employing techniques such as creating social support circles, strengthening and rebuilding the social support group.