بررسی راهکارهای طراحی در جهت ارتقای سلامت ساکنان محلات، با تطبیق رویکرد سالوتوژنیک و نظریه‌ آبراهام مازلو (نمونه‌موردی: محله قدوسی - غربی، شیراز)

مقدمه: معماری تنها ساختن ساختمانی بی‌جان نیست زیرا مسکن، اولین محیط‌ ساخته‌شده‌ مرتبط با انسانها است. واژه انسان باعث ‌می‌شود که کار طراحان، روانشناسان و پزشکان، با یکدیگر مشابه‌ باشد. نظریه هرم نیازهای اساسی آبراهام مازلو، یکی از نظریه‌های روانشناسی مرتبط با تکامل انسانی است. با توجه به آن سلامتی به‌عنوان یکی از نیازهای اولیه برای هر فرد می‌باشد. هدف از این پژوهش ارائه راهکاری موثر در جهت ارتقای سلامت انسان‌ها و حرکت به‌سوی غایت نهایی نظریه‌ مازلو می‌باشد. همچنین به‌منظور دستیابی به اهداف، رویکرد سالوتوژنیک به‌عنوان پلی در جهت ارتباط بین سلامتی و محیط انسان‌ساخت وارد عمل می‌شود. روش: از این‌رو، برای کسب نتایج مطلوب، در این پژوهش از روش ترکیبی استفاده شده ‌است، به‌طوریکه، با تکنیک افتراق‌معنایی و تحلیل محتوا، تفکیک مولفه‌ها صورت گرفته‌ است و به‌منظور استفاده از تکنیک پیمایش، به‌عنوان نمونه مورد بررسی، محله قدوسی‌ غربی واقع در منطقه (1) شهرستان شیراز، انتخاب شده ‌است. یافته‌ها: سپس با استفاده از نرم‌افزار spss، ترجیحات کاربران مشخص ‌گردیده و عواملی موثر در ارتقای سلامتی به‌صورت اولویت‌بندی  مشخص شده‌ است. نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج و بررسی‌های انجام‌شده، مولفه‌های حس انسجام و نظریه‌ مازلو با یکدیگر مرتبط‌اند و می‌توان با طراحی سالوتوژنیک به بهبود وضعیت جسمانی و روانی افراد ساکن در محله کمک نمود. از این‌رو به‌منظور بهبود  وضعیت سلامتی افراد ساکن در محله قدوسی غربی، راهکارهایی در جهت بهبود بیماری‌هایی چون: ( تپش‌قلب، کمبود (ویتامین‌-د)، سردرد، بیماری‌های مفصلی و...) اعم از: (طراحی با سیرکولاسیون مهیج طولانی، افزایش نور روز و...) ارائه‌ شده‌ است.

an analysis of design strategies to health promotion of neighborhood residents by using the salutogenic approach and abraham maslow’s theory (a case study of ghoodosi-gharbi neighborhood in shiraz, iran)

objective: architecture is not the mere construction of an inanimate building, a housing is the first built environment associated with humans. using the term humans unites the works of designers, psychologists, and doctors. maslow’s hierarchy of needs is one of the psychological theories that deal with human evolution. according to this theory, wellness is one of the primary needs of each individual. this research aims to introduce an effective strategy to improve the wellness of humans and achieve the ultimate aim of maslow’s theory. furthermore, to achieve these goals, the salutogenic approach is applied as a bridge to link the wellness and the man-made environment. method: hence, this research has deployed mixed methods to achieve the desired results. in this regard, a semantic differential technique and content analysis have been employed for component differentiation, and ghoodosi-gharbi (district 1) of shiraz has been selected as the case study using a survey method. findings: afterward, using spss, users' preferences were determined and the factors affecting wellness were prioritized. conclusion: according to the results and the analyses conducted, sense of cohesion and maslow’s theory are related and it is possible to enhance the mental and physical condition of people residing in this neighborhood through salutogenic design. in order to improve the wellness of residents of ghoodosi-gharbi, strategies have been introduced to reduce illnesses (such-as: palpitations, vitamin-d deficiency, headaches, joint-disorders,etc.) including designs with long and dynamic circulation, increased daylight in spaces, and so on.