بررسی قدرت و ثبات رنگی نخ پشمی رنگرزی شده با رنگزای استخراج شده از دانه میخک در حلال های الکلی، اسیدی و قلیایی

در سال های اخیر، رنگزا‌های طبیعی به دلیل پتانسیل آنها برای کاهش چالش‌های زیست‌محیطی مرتبط با رنگ‌های شیمیایی مورد توجه قرار گرفته‌اند. در میان مواد گیاهی سازگار با محیط زیست، خاصیت رنگزایی دانه میخک با وجود محتوای رنگ غنی آن، در تحقیق‌های محدود بررسی شده است. یکی از مسایلی که در کاربرد بهینه از رنگزاهای طبیعی همچون دانه میخک اهمیت زیادی دارد استخراج ملکول‌های رنگزا از منبع اصلی آن است. در این تحقیق تاثیر نوع حلال استفاده شده در مرحله استخراج رنگزا بر ویژگی‌های رنگی نخ‌های پشمی رنگرزی شده با دانه میخک بررسی شده است. بدین منظور ابتدا رنگزاهای موجود در دانه میخک با استفاده از حلال‌های آبی اسید سیتریک، اتانول، هیدروکسید سدیم و آب مقطر خالص استخراج شدند. سپس، نخ‌های پشمی با استفاده از عصاره‌های مختلف و با روش‌های پیش‌دندانه، همزمان و پس‌دندانه رنگرزی شدند. تفاوت نمونه‌های رنگرزی شده با مقایسه طیف انعکاسی، محرکه‌های سه‌گانه در فضای cie lab، قدرت رنگی و ثبات شستشویی و نوری آن‌ها مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج نشان می‌دهد در بین عصاره‌های استفاده شده به ترتیب نمونه‌های رنگرزی شده با رنگزای استخراج شده در محیط‌های اتانول و هیدروکسید سدیم و در بین روش‌های رنگرزی استفاده شده، روش پس-دندانه بالاترین قدرت رنگی را ایجاد کرده است. همچنین ثبات شستشویی همه نمونه‌های رنگرزی شده یکسان (5 و 5-4) است اما ثبات نوری نمونه‌های رنگرزی شده با عصاره استخراج شده در حلال‌های اتانول و هیدروکسید سدیم (6) بالاتر از سایر نمونه‌ها بوده است.

evaluation of the color strength and color fastness of wool yarns dyed with colorant extracted from syzygium aromaticum (clove) in alcoholic, acidic and alkaline solvents.

natural dyes have gained significant attention recently due to their potential to mitigate the environmental challenges associated with synthetic dyes. among the eco-friendly plant materials, the colorimetric properties of the syzygium aromaticum (clove bud) despite its rich colorant content has been investigated in limited researches. meanwhile, one of the issues that is very important in the optimal use of natural colorants such as clove buds is the extraction of colorant molecules from its natural source. in this research, the effect of the type of solvent used in the colorant extraction step on the colorimetric characteristics of woolen yarns dyed with clove buds has been investigated. for this purpose, the colorants present in clove buds were extracted using aqueous solvents of citric acid, ethanol, sodium hydroxide and pure distilled water. then, woolen yarns were dyed with different extracts, using pre-, meta and post-mordanting methods. the diversity of the dyed samples was studied by comparing their reflective spectroscopy, cie lab, color strength and washing and light fastness. the results indicate that among the used extracts, respectively, samples dyed with colorants extracted in ethanol and sodium hydroxide solvents, and among the used dyeing methods, the post-mordanting method has created the highest color strength. also, the washing fastness of all the dyed samples is the same (4-5 and 5), but the light fastness of the samples dyed with the colorant extracted in ethanol and sodium hydroxide solvents (6) was higher than other samples.