رنگرزی الیاف طبیعی ابریشم با رنگ طبیعی استخراج شده از بخش های مختلف گیاه فیکوس یوهانیس بویس

معرفی مواد رنگزای طبیعی گیاهی یا حیوانی جدید با دسترسی آسان، قدرت رنگی مناسب، کم هزینه و باثبات یکی از موضوعات مهم مورد پژوهش در حیطه رنگرزی است. سازگاری با محیط زیست، فام‌های رنگی زیبا و جذاب و مسائل اقتصادی باعث شده است تا از اهمیت استفاده از رنگزاهای طبیعی، علیرغم تولید رنگزاهای شیمیایی متنوع کاسته نشود. در این پژوهش، از میوه و برگ گیاه فیکوس یوهانیس بویس در غلظت‌های مختلف به عنوان یک رنگزای گیاهی جدید دوستدار محیط زیست برای رنگرزی ابریشم در حضور چهار نوع دندانه فلزی مختلف استفاده شد. مشخصه‌های رنگی و طیف‌های انعکاسی نمونه‌های رنگرزی شده مورد بررسی و قدرت رنگی آنها محاسبه گردید. علاوه بر این تنوع فام‌های رنگی الیاف رنگ شده با میوه و برگ این گیاه در حضور دندانه‌های مختلف، همچنین ثبات‌های نوری و شستشویی آنها بررسی شد. نتایج نشان داد که با افزایش غلظت رنگزا، قدرت رنگی و جذب رنگ نمونه افزایش و روشنایی کاهش می‌یابد. ارزیابی‌های کیفی و کمی صورت گرفته بر روی نمونه‌های رنگ شده اثبات کرد که میوه این گیاه قادر است در حضور دندانه سولفات آلومینیوم و سولفات روی فام قرمز ملایمی بر روی ابریشم ایجاد کند، حال آنکه با سایر دندانه‌های مورد آزمایش فام به سمت سبز متمایل شد. برگ این گیاه بر روی ابریشم فام طلایی درخشانی را ایجاد نمود. کالای رنگ شده با هر دو نوع رنگزا ثبات‌های نوری و شستشویی رضایت بخشی را نشان داد.

dyeing of silk fibers with natural dye extracted from different parts of ficus johannis boiss plant

the introduction of new plant or animal natural dyes with easy access, suitable color strength, low cost and color fastness is one of the important subjects of research in the field of dyeing. environmental compatibility, beautiful and attractive color shades beside economic issues have caused the importance of using natural dyes, despite the production of various chemical dyes. in this research, the fruit and leaves of ficus johannis boiss plant with different concentrations was applied as a new environment friendly plant dye for silk fiber dyeing in the presence of four different types of metal mordant. the color characteristics and reflective spectra of the dyed samples were investigated and their color strength was calculated. in addition, the variety of color shades of the fibers dyed with the fruit and leaves of this plant in the presence of different mordents, as well as their light and washing fastness were evaluated. the results showed that by increasing the concentration of the dye, the color strength and absorption of the sample increases and the brightness decreases. qualitative and quantitative evaluations on the dyed samples proved that the fruit of this plant is able to create a pale red tint on the silk in the presence of aluminum sulfate and zinc sulfate mordents, while with the other tested mordents, the color turned towards green. the leaves of this plant created a brilliant golden hue on the silk. the product dyed with both types of dyes showed satisfactory light and washing fastness.