اگزوزوم: ویژگی، عملکرد و جنبه‌های کلینیکی آن

تکوین و عملکرد سلول بافتی در پستانداران همانند سایر جانوران پرسلولی نیازمند ارتباط های بین سلولی است که این ارتباط ها به صورت مستقیم از طریق اتصال سلول به سلول یا غیرمستقیم با ترشح مولکول های ترشحی مانند هورمون ها انجام می شود. در دو دهه اخیر اگزوزوم ها به عنوان سومین مکانیزم برای ارتباط های بین سلولی معرفی شده اند. اگزوزوم ها وزیکول های کوچک دارای غشا و اندازه 30 تا 100نانومتر هستند که در خون، ادرار، بزاق، مایع منی، سرم و غیره وجود دارند. اگزوزوم ها در انواعی از پردازش های مهم زیستی مانند پاسخ ایمنی و التهاب، بارداری، تعمیم بافت، انعقاد خونی و رگ زایی نقش مهمی دارند. همچنین در پردازش های پاتولوژی مانند بی نظمی های اختلالات عصبی، سرطان، بیماری های عفونی، قلبی عروقی و غیره نیز دخالت دارند. اگزوزوم ها به خاطر اندازه کوچک، توانایی عبور از غشا و محافظت از تجزیه شدن پروتئین ها و rnaهای محصور در آنها، پتانسیل انتقال ترکیبات مختلف را به سلول دارند. همچنین اگزوزوم ها به دلیل اختصاصیت گیرنده، تهییج نکردن سیستم ایمنی و از همه مهم تر مهندسی کردن آنها به عنوان حامل دارو، به عنوان یک عامل جدید برای انتقال مواد ژنتیک و درمان بیماری ها معرفی شده اند.