محاسبه‌ی اریب تورمی ناشی از ناسازگاری زمانی سیاست‌های پولی و مالی در برنامه‌های پنج‌ساله‌ی توسعه‌ی اقتصادی کشور

از نظر کیدلند و پرسکات (1977)، ناسازگاری زمانی سیاست پولی می‌تواند بیشترین توضیح‌ دهنده ی اریب تورمی باشد. این در حالی است که طی سال‌های اخیر، علل شکل‌گیری تورم دو رقمی در اقتصاد ایران، از بزرگ‌ترین چالش‌های محققان داخلی بوده است، اما کمتر به بحث ناسازگاری زمانی پرداخته ‌شده است؛ بنابراین در مطالعه‌ی حاضر، با لحاظ کردن عدم استقلال بانک مرکزی، الگویی برای محاسبه‌ی اریب تورمی ناشی از ناسازگاری زمانی سیاست پولی و مالی، طراحی‌شده است. این الگو در دو حالت قاعده و صلاحدید سیاست‌های پولی و مالی حل‌شده است. در ادامه، مقدار اریب تورمی حاصل از الگو با استفاده از داده‌های اقتصاد ایران طی دوره‌ی 1395-1370، همچنین برای هر یک از برنامه‌های توسعه‌ی اقتصادی کشور به‌صورت مجزا محاسبه‌ شده است. نتایج برای دوره موردبررسی، حاکی از وجود اریب تورمی بالا در اقتصاد ایران (9.8 درصد) به‌دلیل وجود رفتارهای صلاحدیدی است. در خصوص برنامه‌های پنج ساله توسعه نیز، یافته‌ها نشان می‌دهد که بیشترین اریب تورمی ناشی از سیاست‌های صلاحدیدی، در برنامه‌ی سوم توسعه و کمترین میزان اریب مربوط به برنامه‌ی اول توسعه است.