ارایه جایگزین‌هایی برای جریمه‌ی تاخیر تادیه در بانکداری بدون ربای ایران

یکی از نیازهای مهم و ضروری برای نظام بانکی دریافت به موقع وجوه از متقاضیان است؛ چراکه بانک‌ها بر اساس میزان و سررسید مطالبات خود اقدام به ایجاد تعهد برای خود می نمایند. بدیهی است هر نوع اختلال در بازپرداخت اقساط تسهیلات، موجب ناتوانی در قبال سپرده گذاران و چه‌بسا باعث بی اعتباری و ورشکستگی موسسه و بانک، افزایش ذخایر احتیاطی، کاهش ظرفیت برای اعطای تسهیلات و وام و در نهایت کاهش بازدهی و ناکارآمدی بانک و موسسه می‌گردد. نظام بانکی برای اطمینان از وصول به موقع مطالبات، از روش‌های متعددی بهره می‌گیرد. یکی از مهمترین این روش‌ها  اخذ وجه التزام بر مبنای شرط ضمن عقد است. میزان مطالبات معوق و نواقص موجود در این روش ضرورت ارائه جایگزین برای جریمه‌ی تاخیر تادیه در بانکداری بدون ربای ایران را گوشزد می‌نماید. مقاله پیش ‌رو درصدد است با استفاده از روش تحلیلی و توصیفی و با ملاحظه تجارب سایر کشورها و با استفتاء از مراجع معظم تقلید، به بررسی این فرضیه بپردازد که راهکار افزایش نرخ سود معاملات در ابتداء قرارداد و تخفیف جایزه خوش حسابی در صورت بازپرداخت به موقع مبالغ قرارداد جایگزین مناسبی برای جریمه‌ی دیرکرد بر مبنای وجه التزام عدم تاخیر تادیه به‌عنوان شرط ضمن عقد می‌باشد. بر اساس معیارهای ارزیابی روش مطلوب که عبارتند از مشروعیت، کارایی مناسب، تفکیک بین عوامل تاخیر، ماهیت بازدارندگی و جبران خسارت، راهکار افزایش نرخ سود معاملات در ابتداء قرارداد می‌تواند به‌عنوان جایگزین روش موجود معرفی گردد.

survey on solutions of replacement for delay payment penalty in Iranian banking

One of the essential requirements for the banking system is receiving timely payments from applicants because the banks to create their own commitment based on the amount and maturity of their claims. Certainly any disruption repayment facility cause an inability to return depositors, discredit and bankruptcy of banks and institutions, increasing prudential reserves, reducing the facility's capacity to grant loans and ultimately reduce banks and institutions efficiency. Banking system use different ways to ensure timely receipt of claims. One important aspect of this method of obtaining commitment is based on the stipulation. Offering the replacement for delay penalty payment in Iranian banking are necessary because of amount of nonpayment Loan and existing deficiencies in this alternative. The article is going ahead with the use of analytical and descriptive with the experiences of other countries and the questions from Figh Scholars to investigate this hypothesis that the strategy aims to increase the interest rate deals in the beginning of the contract and pay the discount while repayment is timely on contract funds is a good alternative for late penalties on late payments as a stipulation.