اثر نا اطمینانی نرخ ارز بر تقاضای واردات ایران کاربردی از روش‌های ARDL و EGARCH

نرخ ارز همواره به عنوان یک متغیر کلیدی و مهم در سیاست گذاری‌های اقتصادی قلمداد می‌شود. به علاوه، بعد از به‌کارگیری نظام نرخ ارز شناور در دهه هفتاد میلادی، اثرات ناشی از نوسانات نرخ ارز بر تجارت بین‌الملل نیز مورد توجه محققین واقع شد. اگر چه بیشتر مدل‌های تجارت استدلال می‌کنند که نوسانات نرخ ارز، نا اطمینانی و ریسک را افزایش می‌دهد و در نتیجه موجب کاهش جریان‌های تجاری از جمله واردات می‌شود، با این حال، برخی از مطالعات خلاف آن را نشان می‌دهند. از این رو، مطالعه حاضر اثر نا اطمینانی نرخ ارز واقعی بر تقاضای واردات ایـران طـی دوره زمانی 1391- 1359 را با استفاده از داده های سالانه مورد بررسی قرار داده است. مدل egarch برای تولید لگاریتم سری‌های واریانس garch (شاخص نا اطمینانی نرخ ارز) و آزمون ardl برای بررسی هم-انباشتگی مدل استفاده شده است. نتایج آزمون ardl نشان دهنده آن است که تنها متغیرهای نرخ ارز موثر واقعی و واردات هم انباشته‌اند و دارای رابطه بلند مدت می‌باشند. نتایج حاصل از برآورد پویایی‌های کوتاه مدت و مدل ecm بیانگر آن است که اگر چه بین نا اطمینانی نرخ ارز و واردات در بلند مدت رابطه معناداری وجود ندارد اما اثر منفی نا اطمینانی نرخ ارز بر واردات در کوتاه مدت معنادار می‌باشد. در کوتاه مدت، افزایش در نا اطمینانی نرخ ارز واقعی، از طریق کاهش تقاضای واردات می‌تواند تراز تجاری کشور را بهبود بخشد، اما در عین حال ممـکن است تولیـدات صنعتی در اثر کاهش واردات کالاهای سرمایه ای و واسطه ای آسیب ببیند. بنابراین، تثبیت نرخ ارز موثر واقعی از طریق نرخ‌های ارز اسمی عمده، ضروری به نظر می‌رسد.