بررسی تاثیر مالیات بر ثروت بر توزیع درآمد در اقتصاد ایران

براساس دیدگاه پیکتی، نرخ عایدی‌های ناشی از ثروت همواره از نرخ رشد اقتصادی بیشتر بوده و سهمی از درآمد ملی که به سرمایه تعلق می‌گیرد همواره بیشتر از سهم نیروی کار است؛ لذا نابرابری به‌صورت سیستمی و  به‌طور فزآینده افزایش می‌یابد. راه‌حل این مشکل، وضع مالیات حداکثری بر ثروت عنوان شده است. از این‌رو، مالیات بر اجزاء ثروت با هدف کاهش نابرابری وضع گردید. در ایران نیز این نوع مالیات از اجزاء مختلف ثروت اخذ می‌شود؛ لذا این تحقیق با هدف بررسی تاثیر مالیات بر ثروت بر توزیع درآمد در ایران انجام شد. برای این‌منظور، مدلی برآورد گردید که در آن ضریب جینی به‌عنوان متغیر وابسته و مالیات بر ثروت و مالیات بر درآمد در کنار نرخ بیکاری متغیرهای مستقل هستند. تخمین‌ها با استفاده از داده‌های سری زمانی 1397-1370 به کمک روش هم‌جمعی یوهانسن-جوسلیوس انجام گرفت. نتایج نشان‌داد که بین مالیات بر ثروت و ضریب جینی رابطۀ منفی وجود دارد. به‌طوری‌که یک‌درصد افزایش در مالیات بر ثروت باعث کاهش نابرابری به میزان 0.729%  می‌شود. نتایج نشان‌داد سرعت تاثیرگذاری سیاست‌های مالیات بر ثروت بر توزیع درآمد بسیار کند است، به‌طوری‌که اعمال یک تغییر در مالیات بر ثروت در هر سال تنها 12% از کل تاثیر خود را بر نابرابری نشان می‌دهد.

investigating the impact of wealth tax on income distribution in iran’s economy

according to piketty’s point of view, the rate of income from wealth is always higher than the rate of economic growth, and the share of national income that belongs to capital is always more than the share of labor force. therefore, inequality increases systematically and increasingly. the solution to this problem is to impose a maximum tax on wealth. therefore, the tax on the components of wealth was imposed with the aim of reducing inequality. in iran, this type of tax is collected from different components of wealth. therefore, this research was conducted with the aim of investigating the impact of wealth tax on income distribution in iran. for this purpose, a model was estimated in which the gini coefficient was the dependent variable and the wealth tax and income tax were the independent variables along with the unemployment rate. estimates were made using the time series data of 1991-2018 with the help of the johansen-juselius cointegration method. the results showed that there is a negative relationship between wealth tax and gini coefficient. so that a one percent increase in wealth tax reduces inequality by 0.729 percent. the results showed that the speed of impact of wealth tax policies on income distribution is very slow, so that applying a change in wealth tax every year shows only 12% of the total impact on inequality.