تاثیر مالی‌سازی بر سرمایه‌گذاری واقعی شرکت‌های غیرمالی طی سال‌های 1388-1398 با استفاده از روش داده‌های تابلویی چندسطحی

یکی از مخاطره‌های رشد بازارها، نهادها و ابزارهای مالی، عدم پشتیبانی آن‌ها از سرمایه‌گذاری در بخش واقعی است که به این پدیده، مالی‌شدن یا مالی‌سازی اقتصاد اطلاق می‌شود و از اوایل دهۀ 1980م. شواهد فزاینده‌ای درخصوص رواج این پدیده در کشورهای مختلف گزارش شده است. هدف از این مطالعه ارزیابی اثر مالی‌شدن اقتصاد بر سرمایه‌گذاری واقعی شرکت‌های غیرمالی است. با توجه به رشد بازارهای مالی در سال‌های اخیر از یک‌طرف، و تفاوت معنادار بازدهی در این بازار در مقایسه با سایر بازارها از طرف دیگر، مطالعۀ توسعۀ مالی‌شدن در اقتصاد ایران و ارزیابی اثر آن بر تشکیل سرمایه از اهمیت به‌سزایی برخوردار است. برای ارزیابی این موضوع تغییرات سرمایه‌گذاری واقعی شرکت‌های غیرمالی فهرست شده در بورس اوراق بهادار تهران، در بازۀ 1388-1398 مورد مطالعه قرار گرفته و تاثیرپذیری آن از شاخص‌های مالی‌شدن شامل سودهای نقدی پرداخت شده و درآمدهای غیرعملیاتی شرکت‌ها برآورد شده است. استراتژی این مطالعه در تخمین مدل استفاده از مدل داده‌های تابلویی چندسطحی  بوده و شرکت‌ها در چهار سطح و گروه تفکیک شده است. نتایج حاصل از برآورد مدل، مطابق انتظار بوده، نشان می‌دهد که پس از کنترل اثر سایر عوامل، مالی‌شدن اثر منفی و معناداری بر سرمایه‌گذاری دارد.

the effects of financialization on the physical investment of non-financial companies listed in tehran stock exchange over 1388-1398 used multilevel panel data

one of the dangers of the growth of markets, institutions and financial instruments is their lack of support for investment in the real sector, which is referred to as the phenomenon of financialization, and since the early 1980s, there is growing evidence of its prevalence. the phenomenon has been reported in different countries. the purpose of this study is to evaluate the effect of financial financing on the real investment of non-financial corporations. given the growth of financial markets in recent years on the one hand, and the significant difference in returns in this market compared to other markets on the other hand, the study of financial development in the iranian economy and its impact on capital formation is very important. to assess this issue, the changes in real investment of non-financial companies listed on the tehran stock exchange in the period 2009-2019 have been studied and its impact on financing indicators are estimated including cash dividends paid and non-operating income of the company. the strategy of this study in estimating the model is to use a multi-level panel data model and companies are divided into 4 levels and groups. one of the innovations of this study, in addition to the novelty of the subject, is the use of models based on multilevel panel data. in addition, by using the multi-level panel data model and dividing companies into 4 levels and groups, the effect of independent variables on the dependent variable of the model, means the real investment of non-financial companies is confirmed in each economic sectors and its subgroups as well as the type of ownership of listed companies.