عوامل موثر بر جرم مالی در ایران با تاکید بر ادوار تجاری و آسیب‌های اجتماعی

داده های جرم در ایران، به‌ویژه جرائم مالی، از انتهای دهه 80 دارای روند افزایشی است. هدف این پژوهش تحلیل عوامل اقتصادی و اجتماعی موثر بر جرم، بر مبنای نظریه‌های انتخاب عقلایی و ساختار اجتماعی است. با توجه به محدودیت داده، به جرم سرقت به‌عنوان یکی از اشکال مهم جرائم مالی پرداخته می شود. تفاوت مهم پژوهش حاضر با مطالعات تجربی گذشته، بررسی اثر متغیرهای اجتماعی ازجمله نرخ‌های شیوع اعتیاد، طلاق و آموزش و همچنین منظور کردن اثر ادوار تجاری و مخارج دولت بر شاخص جرم است. روش داده‌های ترکیبی استانی در بازه زمانی 1386-1394 برای برآورد الگوی پژوهش مورداستفاده قرار گرفت.      نتایج پژوهش نشان می دهد که نرخ سرقت با متغیرهای اقتصادی همچون درآمد سرانه رابطه منفی و معنادار و با تورم و فقر و بیکاری جوانان رابطه مثبت و معنادار دارد. همچنین رفتار مخالف چرخه ای سرقت در کشور تایید می‌گردد. از یافته‌های دیگر پژوهش، رابطه منفی و معنادار نرخ سرقت با نسبت مخارج دولت به تولید ناخالص داخلی است. همچنین رابطه منفی شاخص ترکیبی نرخ بیکاری و آموزش نشان‌دهنده اثر غالب آموزش نسبت به بیکاری در بحث جرائم است. نتایج پژوهش رابطه مثبت و معنادار نرخ شیوع اعتیاد و نرخ طلاق را با سرقت تایید می کند. اعتیاد منجر به کاهش فرصت مشارکت در بازار کار قانونی شده و طلاق می تواند آثار اجتماعی و روانی شدید در برداشته باشد.

Determinants of Property Crime in IranWith Emphasis on Business Cycles and Social Damages

Crime data in Iran, especially property ‎crime, have an increasing trend since the late 2000s. The ‎purpose of this study is analysis of economic and social factors affecting crime based on rational choice ‎and social structure theories. Due to the limitation of crime data, robbery is considered as one of ‎the most important forms of property crime. The main difference of this study with previous ‎empirical studies is to investigate the effect of social variables such as prevalence rates of ‎addiction, divorce and education, as well as the effect of business cycles and government ‎spending on crime rates. The provincial panel data method was used to estimate the research ‎model over the period 20082016. ‎     The results showed that the rate of robbery has a negative and significant relationship with ‎economic variables such as per capita income and a positive and significant relationship with ‎inflation and poverty and youth unemployment. Also, countercyclical behavior of robbery in ‎the country is confirmed. Other findings of the study show a negative and significant ‎relationship between the rate of robbery and the ratio of government expenditure to GDP. Also, ‎the negative relationship of the composite index of unemployment rate and education indicates ‎the dominant effect of education in crime debate. The results of the study recognize the positive and ‎significant relationship between the prevalence rate of addiction and divorce rate with robbery. Addiction reduces the opportunity to participate in the legal labor market, and divorce can have severe social and psychological consequences.