|
|
|
|
تبیین مجاری تولید رانت در نظام بانکی ایران با رویکرد اقتصاد سیاسی نهادگرایی
|
|
|
|
|
|
|
|
نویسنده
|
سبحانی حسن ,مومنی فرشاد ,چهاربند فرزانه
|
|
منبع
|
مطالعات اقتصادي كاربردي ايران - 1397 - دوره : 7 - شماره : 28 - صفحه:251 -275
|
|
چکیده
|
مسئله اصلی مقاله حاضر، شناسایی مجاری تولید رانت در نظام بانکی ایران است. چارچوب نظری مورد استفاده، به‌دلیل ماهیت پدیده رانت‌جویی و در نتیجه، شمول و لحاظ اثرات متقابل متغیر‌های اقتصادی و سیاسی، اقتصاد سیاسی نهادگرایی در نظر گرفته شده است. در بحث نظری، مالکیت و نظام قاعده‌گذاری به عنوان دو مجرای عمده تولید رانت در نظام بانکی معرفی شده‌اند. پس از آن در مباحث تجربی با استفاده از روش کتابخانه‌ای و تحلیل آمار رسمی، برای بازه زمانی 94-1384، عملکرد نظام بانکی از حیث تولید رانت از مجاری دو کانال مذکور بررسی گردیده و نشان داده شده است، نظام قاعده‌گذاری مجرایی مهم‌تر از مالکیت خصوصی در این ارتباط است. در این ارتباط، یکی از بزرگ‌ترین شواهد در خصوص نقض قانون که شرایط لازم جهت تولید و گسترش رانت را فراهم آورده، نقض قانون عملیات بانکداری بدون ربا است. بررسی متغیر‌هایی مانند تسهیلات تکلیفی، وضعیت مطالبات غیرجاری و کیفیت توجه نظام بانکی به بخش‌های مولد نیز حاکی از آن است که نظام قاعده‌گذاری در ایران در قالب تدوین قوانین و مقررات و همچنین اجرا و نظارت بر آن‌ها، نقش بسزایی در حمایت از این موضوع داشته است. بر این اساس، اصلاح نظام قاعده‌گذاری به‌ویژه در مرحله اجرا و نظارت و ضرورت اصلاح نهادی فضای اقتصادی کشور با اهداف توامان حمایت از مالکیت خصوصی و افزایش رفاه اجتماعی و اقتصادی می‌تواند مجرای مالکیت را نیز اصلاح نماید تا در نهایت بتوان به کاهش موثر رفتار رانت جویی در نظام بانکی دست یافت.
|
|
کلیدواژه
|
رانت‌جویی، نظام بانکی، اقتصاد سیاسی، نهادگرایی
|
|
آدرس
|
دانشگاه تهران, گروه اقتصاد, ایران, دانشگاه علامه طباطبائی, گروه اقتصاد, ایران, دانشگاه تهران, ایران
|
|
پست الکترونیکی
|
f.charband@yahoo.com
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Explanation of Rent Producing channels in the Banking System in Iran using the Institutional Political Economy Approach
|
|
|
|
|
Authors
|
Sobhani Hassan ,Momeni Farshad ,Chaharband Farzaneh
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|