جایگاه سیاسی، دینی و اقتصادی خاندان مهرنرسه در دولت ساسانیان

ساسانیان، در آغاز سده سوم میلادی از استان پارس، زادگاه هخامنشیان، برخاستند و حکومتی را بنا نهادند که در آن روحانیون زردشتی و خاندان های نژاده جایگاه ویژه ای داشتند. در تاریخ ساسانیان به ویژه هنگامی که پادشاه ضعیف بود،روحانیون زردشتی و بزرگان و اشراف نفوذ و قدرت بیشتری در دستگاه دولت به دست می آوردند و البته گهگاه با همدیگر ستیزه هایی نیز داشتند. برای شناخت تاریخ ساسانیان، ناگزیر باید جایگاه این گروهها و روابط آن‌ها با خاندان ساسانی مورد توجه قرار گیرد، چنانکه حتی سقوط ساسانیان را نیز می‌بایست از این زاویه نگریست. یکی از خاندان‌ها یا خانواده‌های نژاده‌ای که اعضاء برجسته آن در برهه‌ای از تاریخ ساسانیان، نفوذ سیاسی و حتی اقتصادی و دینی بسیار زیادی یافتند، خانواده مهرنرسه وزیر بزرگ دوره چند تن از پادشاهان ساسانی بود. در این پژوهش،تلاش خواهد شد تا جایگاه یکی از خانواده‌های نژاده دوره ساسانیان،یعنی خانواده مهرنرسه را در تاریخ تحولات سیاسی، دینی و اقتصادی روزگار فرمانروایی یزگرد یکم، بهرام پنجم و یزگرد دوم مورد مطالعه قرار گیرد تا چشم انداز روشن‌تری از تاریخ ساسانیان در این دوره زمانی به دست آوریم.

the political, religious and economic position of the mehrnarseh family in the sassanid government

at the beginning of the third century ad, the sasanians arose from the province of pars, the birthplace of the achaemenids, and established a government in which the zoroastrian clergy and nejadeh families had a special position. in the sasanian history, especially when the king was weak, zoroastrian priests and elders and nobles gained more influence and power in the government system, and of course they occasionally had conflicts with each other. in order to understand the history of the sassanids, the position of these groups and their relationship with the sassanid family must be considered, as even the fall of the sassanids should be viewed from this perspective. one of the clans or clan families whose prominent members gained a lot of political and even economic and religious influence in a period of sassanid history was the family of mehrnarseh, the great minister during the period of several sassanid kings. in this research, in order to have a clearer vision of the history of the sassanids in this period of time, an attempt will be made to study the position of one of the noble families of the sassanid period, that is, the mehrnarse family, in the history of political, religious and economic developments during the reigns of yazgerd i, bahram v and yazgerd ii.