نقش و عملکرد زنان در مجلس شورای اسلامی دوره پنجم (1375-1379ش)

پارلمان به‌عنوان یک نهاد مدنی مدرن در ایران، در سنجش با سایر کشورهای خاورمیانه سابقۀ قدیمی‌تری دارد. پس از پیروزی جنبش مشروطه، زنان در ساختارهای فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اجرایی جامعۀ ایران، نسبت به دوره‌های پیشین از موقعیت بهتری برخوردار شدند. پس از پیروزی انقلاب اسلامی، جایگاه زنان در حوزه‌های مختلف نه تنها کاهش پیدا نکرد، که در بعضی موارد افزایش هم یافت. در دورۀ پنجم مجلس شورای اسلامی (1375-1379ش) مشارکت زنان از نظر کمی و کیفی، بهبود چشم‌گیری داشت. در این دوره، تعداد نمایندگان زن به 14 نفر افزایش یافت. این نمایندگان با کمک سایر همتایان خویش، کمیسیون زنان، جوانان و خانواده را تشکیل دادند و از منظر مسائل زن و خانواده به قانون‌گذاری پرداختند. آن‌ها با نقش‌آفرینی و حضور موثر در تهیه پیش‌نویس، ارائۀ طرح‌ها و فعالیت‌های بین‌‌المجالس، با تصویب قوانین مهمی به رشد و تعالی زن و خانواده در جامعه کمک کردند. تحقیق حاضر، با بهره‌گیری از روش پژوهش کیفی و رویکردی تحلیلی-توصیفی، در پی پاسخ به این پرسش است که فعالیت نمایندگان زن در دوره پنجم مجلس شورای اسلامی، چه پیامدهایی برای جایگاه بانوان در جامعه داشت. فرضیۀ پژوهش چنین است که نمایندگان زن با حمایت نهادهای مدنی و فعالیت هدفمند در پارلمان، با تصویب و اصلاح قوانین، به پیشرفت موقعیت زنان در جامعه کمک کردند.

the role and function of women in the islamic council of the fifth period (1375-1379 ah)

parliament as a modern social institution has a long background in iran, relative to other middle eastern countries. after the constitutional revolution, women gain more influence in cultural, social political and administrative arenas, and this did not decline after the islamic revolution, and even decreased in some levels. women’s participation had major improvement in the fifth islamic consultative assembly (1375-1379 sh) both in quantity and quality. in this period, female representatives number reached to 14. these representatives with some help from the others formed committees on women, youth and family issues, and expand lawmaking from these especial prospective. they helped improve the status of family and women, with active involvement in writing drafts, representing bills on the floor and inter-assembly duties. this research is trying to answer how female representatives of the fifth assembly made it easier for other women to participate in social activities. the paper is based on the hypothesis that they did these with discerning knowledge of their own status, and with supporting the social institutes, focused activities in the assembly, and passing or changing laws, worked to further women’s causes in the society.