نگاهی به اهمیت عکاسی مستند و کاربردهای آن در ایران دوره ناصری (1313-1264 ه.ق)

مسئله پژوهش پیش رو، بررسی علل و چرایی ترویج و توجه به عکاسی مستند در ایران دوره ناصرالدین شاه است. در این راستا، ضمن کاربست رویکرد و روش توصیفی - تحلیلی و با بهره گیری از اسناد مهم موجود در آرشیو های کتابخانه ملی و گنجینه اسناد، به بحث در باب چرایی روی آوردن به عکاسی مستند و کاربردهای آن خواهیم پرداخت. دستاورد بخث نشان می دهد که اگر چه علاقه ناصرالدین شاه به پدیده نو ظهور عکاسی، سبب رونق عکاسی به مثابه یک وجه از مدرنیزاسیون در ایران شد و نخستین سوژه های عکاسی شاه، زنان حرم سرا و درباریان و اولین عکاسان نیز شاه، درباریان و تعدادی عکاس خارجی بودند اما بتدریج شاهد عمومی سازی و اجتماعی شدن عکاسی و خروج انحصاری آن از دربار هستیم و این امر به عنوان یکی از دلایل توجه به سوژه های مختلفی نظیر رعایا، طبیعت و حیوانات و به طور خاص عکاسی مستند گردید. عکاسی به دو صورت پرتره و مستند ادامه یافت و عکاسی مستند علاوه بر ثبت تصاویر ناب و بداهه در گزارش تصویری و روزنامه نگاری نیز به کار رفت. عکس هایی که در روزنامه نگاری بکار رفتند و نیز تصاویری که به هدف گزارش تصویری تهیه شدند، به مرور ایام به لحاظ استنادی توانستند جایگاه مهمی برای خود بیابند که عکس ها و آلبوم های به جای مانده از آن دوره نشان از پیشرفت در این زمینه دارند.

investigating the status of documentary photography and its applications in the nasseri era

nasser al-din shah’s interest in the emerging phenomenon of photography, which was the achievement of western civilization, led to the rise of photography. the first subjects of the king’s photography were the women of the shrine and the courtiers, and the first photographers were the king, the courtiers and a number of foreign photographers. the departure of the monopoly of photography from the court became one of the reasons for paying attention to various subjects such as subjects, nature and animals. on the other hand, the shah’s desire to photograph pure and improvised subjects led to a shift to documentary photography. since then, photography has continued in both portrait and documentary forms. in addition to capturing pure and improvised images, documentary photography was also used in video reporting and journalism. the photographs used in journalism, as well as the photographs taken for the purpose of visual reporting, have been able to find an important citation position over time.the purpose of this research is to use a descriptive-analytical method to explain why documentary photography was used and its applications during the reign of nasser al-din shah. findings of the research show that shah’s attention and interest caused others to pay attention to photography, especially documentary photography by some photographers. photographs and albums left over from that period show progress in this area.