پیوندهای خویشاوندی در دورۀ اشکانی

آگاهی‌ها و دانسته‌های ما دربارۀ بسیاری از مباحث تاریخ ایران در دورۀ اشکانی ناچیز، مبهم و غیرشفاف است. ساختار خانواده و پیوندهای خویشاوندی در این دوران نیز از این قاعده پیروی می‌کند. از طریق برخی منابع، از جمله چرم‌نبشتۀ اورامان، اسناد بابلی، سکه‌های شاهان اشکانی و منابع یونانی و رومی، با برخی زنان خاندان سلطنتی در دورۀ اشکانی آشنا می‌شویم. همچنین همین منابع چگونگیِ پیوندهای خویشاوندی میان شاهان و زنان سلطنتی را آشکار می‌کنند. با این حال، قرائت‌های مختلف و گاه متناقضی که از متن این منابع صورت می‌گیرد، زمینۀ شکل‌گیری تفسیرها و نتایج متفاوتی در زمینۀ پیوندهای خویشاوندی در این دوره را فراهم می‌کند. مسالۀ بنیادین این جستار، بررسی و تحلیل پیوندهای خویشاوندی از گونۀ همخونی در دورۀ اشکانی است. روش کار بر بنیاد استخراج آگاهی‌ها و تحلیل آنها در بستر تاریخ ایران در دورۀ اشکانی و نیز مطالعۀ تطبیقی منابع استوار است. در این راستا پرهیز از مطالعۀ این مساله به گونه‌ای مقطعی و منفرد و توجه به تاریخ این دوران در چارچوب تاریخ اجتماعی ایران باستان و نیز توجه به فرایند مرتبط با استمرار و تداوم سنت‌های ایرانی در این دوره اهمیت اساسی دارد. بر اساس نتایج به دست آمده، در تداوم و پویایی سنت‌های کهن ایرانی و در پیوند با اهمیت حفظ و تداوم دوده و لزوم پاکی نسل و نیز چیرگی سنت ازدواج‌های درون‌خانوادگی، دست‌کم سه نمونه از پیوندهای خویشاوندی از گونۀ همخونی در میان برخی از هموندان خاندان سلطنتی اشکانی روی داده است. دربارۀ رواج  و چگونگی چنین پیوندهایی در میان تودۀ مردم، آگاهی‌های موثقی در دست نیست. برخی آگاهی‌های موجود در داستان عاشقانۀ ویس و رامین و نیز متن حماسی ایادگار زریران، به عنوان متونی که ریشه‌ها و آبشخور اشکانی آنها مورد تایید است، شواهدی را در تایید و تقویت مدعای اصلی مقاله به دست می‌دهند.

kinship marriages in parthian period.

There exists meagre, unclear, and ambiguous information on a wide range of issues concerning the history of Iran throughout the Parthian period. Research on family structure and kinship marriage in this period also suffers from such a paucity. Some sources such as Avoraman Parchment, Bobylonian documents (i.e.,cuneiform tablets), and also Greek and Roman sources make us acquainted with a number of Royal Family women in Parthian period. Besides, such sources shed some lights on how kinship marriages were practiced among royal kings and queens. However, different, and sometimes, contradictory interpretations drawn from such sources give rise to different results and explications regarding kinship marriages in the aforementioned period. The present inquiry mainly seeks to delve into and analyze kinship marriages, in particular, incest ones in Parthian period. According to the findings, in the period under investigation, in an attempt to maintain the old Iranian traditions and attach importance to the preservation and continuity of the House, generation purity, and endogamy marriages as well, kinship marriages, especially, incest ones were the common practice among the members of Parthian Royal House. There is no valid information about the popularity and manner of such marriages among the common people. The love story of Vis and Ramin and the epic scripts of Ayadgari Zariran, as the scripts whose Parthian roots have been confirmed, offer some evidence to support the initial claim of the paper