بررسی وضعیت اقتصادی شیعیان در شهرهای خراسان دوره تیموری

خراسان بزرگ از دیرباز مورد توجه شیعیان، سادات و علویان قرار داشت و شمار زیادی از آنان در مناطق شمال شرقی ایران سکونت یافته بودند. وجود بارگاه مطهر امام رضا(ع) و انتساب بارگاهی در مزار شریف به امام علی(ع) از دلایل مهاجرت شیعیان به خراسان و درنتیجه افزایش روز افزون جمعیت شیعیان در آنجا بود. پژوهش حاضر درصدد است به شیوه توصیفی تحلیلی و بر مبنای مطالعات کتابخانه ای به این سوال اصلی پاسخ دهد که وضعیت اقتصادی شیعیان خراسان در عصر حکومت تیموریان چگونه بود؟ یافته های این پژوهش نشان می دهد که خراسان بزرگ در دوره ی حکومت تیمور و جانشینانش، همواره از اهمیت بالایی به ویژه ار لحاظ اقتصادی برخوردار بوده است. مرکزیت یافتن هرات و قرار گرفتن شهرهای مهم خراسان در نزدیکی سمرقند پایتخت تیمور بر این اهمیت می افزود. به طور کلی، تیموریان با شیعیان و سادات به خوبی رفتار می کردند. بدین ترتیب زمینه برای ارتقاء جایگاه آنان در رسیدن به مناصب و مقامات بالا، کسب قدرت و افزایش ثروت فراهم شد و درنتیجه موجب گسترش رفاه نسبی در مناطق شیعه نشین گشت.

Investigating the economic situation of Shiites in the cities of Khorasan during the Timurid period

The great Khorasan has long been the focus of Shiites, Sadat and Alawites, and many of them have settled in northeastern Iran. The presence of Imam Reza’s shrine and the assignment of a shrine in MazareSharif to Imam Ali were the reasons for the Shiites’ migration to Khorasan and, consequently, the increasing Shiite population there. The present study seeks to answer the main question of how the economic situation of the Khorasan Shiites in the age of Timurid rule was based on a descriptiveanalytic and librarybased approach. The findings of this study show that the Great Khorasan during the reign of Timur and his successors have always been of great importance, especially economically. Finding Herat central and locating the important cities of Khorasan near Samarkand, the capital of Timur added to this importance. In general, the Timurids treated the Shia and the Sadat well. This provided the ground for upgrading their positions in office, gaining power and increasing wealth, thereby promoting relative prosperity in Shiite areas.